تاثیر رویکرد منفعت‌گرایی اخلاقی بر دانش مدیریت و سازمان

فلسفه اخلاق شامل دو بخش اخلاق هنجاری و فرااخلاق است. نظریات اخلاق هنجاری نیز به دو دسته غایت‌گرا و وظیفه‌گرا تقسیم می‌شوند. منفعت‌گرایی یکی از ریشه‌دارترین نظریات غایت‌گرایانه است که از سوی بنتام و میل در قرن نوزدهم توسعه یافت. مطابق این رویکرد، فعل اخلاقی، فعلی است که حداکثر خیر را برای اکثریت افراد مرتبط با آن فعل، ایجاد کند. در این مقاله پس از تقریر دیدگاه‌های بنتام و میل، معیار منفعت و چگونگی محاسبه آن مطرح شده و عمده نقدهای مطرح‌شده بر این رویکرد، عنوان می‌شوند. این رویکرد در دو بخش فلسفه مدیریت و تئوری‌های مدیریت، بر دانش سازمان و مدیریت تاثیر داشته است. از دیدگاه فلسفی، سازمان‌هایی که با هدف حداکثر نمودن ارزش سهامداران خود در فضای رقابتی به کسب و کار مشغول هستند __ برخلاف سازمان‌های دولتی __ نمی‌توانند منفعت‌گرا باشند. در بخش تئوری‌های مدیریت نیز تصمیم‌گیری، به عنوان جزء اصلی مدیریت، می‌تواند با ویژگی‌های منفعت‌گرایی خود را تطبیق دهد و رهبری، به عنوان فرایند اثرگذاری غیر رسمی بر افراد، با اتخاذ رویکرد مشارکتی می‌تواند از نظر اخلاقی، منفعت‌گرا محسوب شود.

The Impact of Utilitarianism on Management and Organization Knowledge

Moral philosophy consists of normative ethics and metaethics. Also normative ethics theories are divided into teleological and deontological. One of the most rooted teleological theories is utilitarianism developed by Bentham and Mill in the nineteenth century. According to utilitarianism, a moral action is an action that creates the most good for the most people. In this paper, after describing Bentham and Mill’s views, the standard of utility and how to calculate it and also the most criticisms on utilitarianism are discussed. This approach has effected on management and organization knowledge through the management philosophy and theories. From the viewpoint of philosophy, the organizations that work in a competitive environment and aim to maximum their shareholder values, in contrast with public organizations, can’t be utilitarian. Also in the management theories, decisionmaking as the main part of management can adapt itself to the characteristics of utilitarianism and leadership as an informal and effective process among people can be morally utilitarian by adopting the participative approach