تبیین طرح کلی دانش مدیریت اسلامی

مدیریت اسلامی واجد معانی، مفاهیم و تعاریف گوناگونی است که هر محققی از ظن خود بخشی از آن را روشن ساخته است. آنچه به‌طور غالب در تحقیقات مرسوم مغفول مانده، بررسی این دانش از حیث موضوع، هدف و روش است. در این مقاله پس از بررسی معنای مدیریت، اسلام، علم و دانش، لزوم ارتباط اسلام و مدیریت از دو منظر انتظار از دین و دانش مدیریت بررسی شد و سپس براساس تعریف برگزیده مدیریت اسلامی، ماهیت میان‌رشته‌ای آن تبیین گردید. نتیجه بررسی‌ها گویای آن است که این دانش از سویی متکی بر دانش عقلایی و از سوی دیگر برآمده از علم تجربی است، موضوع آن سازمان است و هدف آن بهره‌وری سازمان در طول هدف خلقت و روش آن در دیالیکتیک میان دانش و علم تجربی هویت می‌یابد، مدیریت ژاپنی نمونه‌ای موفق از تبدیل گزاره‌های یک مکتب فکری و فرهنگی به گزاره‌های علمی و تجربه‌پذیر است. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که سبک‌ها و روش‌های مبتنی بر مکتب، سازنده اصول نظری کاربردی دانش مدیریت اسلامی است و برای دستیابی به آن باید از مکتب مدیریت اسلامی (جنبه ذهنی) به علم مدیریت اسلامی (جنبه عینی) در رفت و برگشت بود. مجموعه‌ای که در نهایت از این سیر حاصل می‌شود را می‌توان دانش مدیریت اسلامی نامید. از این‌رو مقاله پیش ‌رو در مجموع تبیینی است از طرح کلی دانش مدیریت اسلامی که از منظر دانش، علم و مکتب مورد تدقیق قرار گرفته است.