نقد بلاغی مثنوی اعتراضی «منظومه مرداب‌‌ها و آب‌‌ها» از سید حسن حسینی

آثار ادبی از دیدگاه‌های گوناگون سنجیده و بررسی می‌شوند. نقد بلاغی یکی از شیوه‌های نقد ادبی است که در آن، متن را از منظر کارکرد ابزار بلاغی و صورخیال می‌سنجیم. این مقاله به بررسی و نقد بلاغی مثنوی اعتراضی «منظومۀ مرداب‌ها و آب‌ها» اثر «سید حسن حسینی» می‌پردازد. شاعر در این منظومه به اوضاع اجتماعی و تغییرات معنوی در جامعه پس از جنگ اعتراض دارد. هدف مقاله تحلیل متن نام ‌‌برده از منظر تاثیر عناصر بلاغی است تا روشن شود که شاعر در منظومه مورد نظر برای رسیدن به هدف خود و ابلاغ پیام چگونه از این ابزارها بهره برده است. در این پژوهش، 77 بیت این منظومه از دید صنایع بدیعی، بیان و معانی مورد بررسی قرار می‌گیرد. نتیجه تحقیق نشان می‌دهد که شاعر در توصیف‌ها احساس نگرانی از مشکلات اجتماعی را با زبان استعاره بیان می‌کند. او با مشاهده رویکردهای ناهنجار که بازتابی نامطلوب بر فرد و اجتماع دارد، شیوة زبان را تغییر می‌دهد و زبان به اعتراض می‌گشاید. نگاه حسینی به عنوان یک شاعر ارزشی، به صنایع بلاغی، تنها جلوه‌های ظاهری و زیبایی‌‌آفرینی مورد نظر نیست بلکه هدف از کاربرد این صنایع در مفاهیم بالاتر، بیان مشکلات اجتماعی، احساس شادمانی و حسرت و دلتنگی است. او با کمک امکانات زبانی قصد دارد بستری مساعد در بازسازی ارزش‌های اسلامی و اجتماعی ‌فراهم نماید.

rhetorical analysis of the masnavi of protest swamps and waters by seyyed hasan hosseini

literary works are evaluated and analyzed from different points of view. rhetorical criticism is one of the methods of literary criticism in which we evaluate the text from the perspective of the function of rhetorical devices and images. this article deals with the rhetorical review and criticism of the masnavi of protest هswamps and waters poemه by seyyed hasan hosseini. in this poem, the poet objects to the social situation and spiritual changes in the society after the war. the aim of the article is to analyze the mentioned text from the point of view of the influence of rhetorical elements to clarify how the poet has used these devices to achieve his goal and convey the message. in this research, 77 couplets of this poem are examined based on its figures of thought and figures of meaning. the result of the research shows that the poet expresses concern about social problems with figurative language. by observing abnormal approaches that have an unfavorable reflection on the individual and the society, he changes the way of language an speaks out. as a poet of engagement, hosseini views rhetorical arts not only as a means of creating aesthetic effects, but also as a way to expose social problems, and express feelings of happiness and longing. with the help of language facilities, he intends to provide a favorable context for the reconstruction of islamic and social values.