بررسی تاثیر تعارض کار خانواده و مرکز کنترل کاری بر استعداد حادثه پذیری: نقش میانجی استرس

مقدمه : استعداد حادثه پذیری کارکنان به عنوان یک صفت ذاتی و یکپارچه در بروز حوادث شغلی شناخته می شود، لذا شناخت عوامل موثر بر آن می تواند در جلوگیری از حوادث شغلی موثر باشد. پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر تعارض کار خانواده و مرکز کنترل کاری بر استعداد حادثه پذیری با توجه به نقش میانجی استرس صورت گرفت. روش بررسی: این پژوهش به صورت مقطعی-تحلیلی از طریق الگو یابی معادلات ساختاری با رویکرد کمترین مربعات جزئی در سال 1397 انجام شد. حجم نمونه شامل 225 نفر از کارکنان حادثه دیده یک صنعت تولید فولاد بود. ارزیابی الگوی پیشنهادی بر اساس نرم افزار tpls3smar و 22spss انجام گرفت. یافته ها: جهت بررسی پایایی ابزار تحقیق از روش پایایی ترکیبی ( cr ) استفاده شد که ضریب مربوط به همه متغیرها بالاتر از 7 / 0 و قابل قبول بود. برای سنجش روایی پرسشنامه ها از میانگین واریانس استخراج شده ( ave ) استفاده گردید که بیش از 5 / 0 و قابل قبول بود. روایی واگرا توسط معیار جدید ( htmt ) بررسی و تائید شد. برای بررسی برازش مدل ساختاری از معیار هم خطی، معنیداری ضرایب، 2^ r^2 ، f و q^2 استفاده شد که نتایج نشان دهنده برازش مناسب مدل ساختاری بود. همچنین یافته ها نشان داد که به جز فرضیه تاثیر تعارض کار خانواده بر استعداد حادثه پذیری تمامی فرضیات - تحقیق معنی دار بودند. نتیجه گیری: نتایج مطالعه حاضر نشان داد که به منظور جلوگیری از حوادث شغلی در غربالگری بدو استخدام می توان افراد با کنترل درونی برای مشاغل پراسترس انتخاب گردند و مدیریت سازمان می تواند با کاهش تعارض کار خانواده از استرس شغلی شاغلین کاسته و به بهبود عملکرد و اعمال ایمن این افراد کمک کند.

The Effect of Work - Family Conflict and Work Locus of Control on Accident-Proneness: The mediator role of stress

AbstractIntroduction: Human factor can be regarded as the most important and basic factors to cause the occurrence of occupational accidents. The accident proneness of the staff is recognized as an intrinsic and integrated trait of occupational accidents. Therefore, identifying factors affecting this issue can effectively prevent the occurrence of occupational accidents. This study aimed to evaluate the effect of workfamily conflict, work control center, and stress on accident proneness.Methods: This analytical and crosssectional research was conducted in 2018 using structural equation modeling (SEM) with partial least square approach. In total, 225 employees with a history of accidents were selected using sample size determining method in SEM. Data were collected using four questionnaires of workfamily conflict, work control center, occupational stress, and accident proneness. Data analysis was performed in SPSS version 23 and SMARTPLS3.Results: In this study, composite reliability (CR) was applied to determine the reliability of the research tools, which yielded an acceptable correlation above 0.7 for all variables. In addition, average variance extracted (AVE) was exploited to assess the validity of the questionnaire, which was above 0.5 and acceptable. Furthermore, divergent validity was evaluated and confirmed by the new criterion (HTMT). To evaluate the fit of the structural model, linearity criteria, significance of coefficients, R2, f2, and Q2 were applied, results of which were indicative of the proper fit of the model. In addition, results demonstrated that all assumptions of the research were significant with the exception of the theory of effect of workfamily conflict on accident proneness.Conclusion: Recognizing the individuals prone to accidents, as well as the causes of occupational accidents are significantly important in control of industry incidents with sensitive occupations. According to the results of the study, individuals with internal control can be selected for highstress occupations during the screening in the beginning of recruitment of employees. In addition, the organization rsquo;s management can reduce the occupational stress of the staff by decreasing workfamily conflict, which leads to the improvement of performance and safety of work of these individuals.