اثربخشی توجه‌آگاهی معنوی اسلامی گروهی بر خستگی از شفقت، همدلی و خوش بینی پرستاران

مقدمه: پرستاران ‌در طول فرآیند‌کاری ‌خود درگیر‌تنش‌های‌گسترده‌ای ‌می‌شوند‌که زمینه‌ساز افزایش خستگی ‌از شفقت و‌کاهش همدلی و خوش‌بینی در‌آن‌ها می‌شود‌که این وضع ‌بر‌کیفیت ارائه خدمات بالینی‌آنها تاثیر‌ منفی ‌دارد.هدف: پژوهش‌حاضر با هدف ‌تعیین اثربخشی توجه‌آگاهی معنوی‌‌اسلامی‌گروهی بر ‌خستگی ‌از ‌شفقت، همدلی ‌و‌ خوش‌بینی پرستاران انجام شد.روش: پژوهش حاضر یک مطالعه نیمه‌آزمایشی و جامعه‌ آماری شامل‌ پرستاران شاغل در بیمارستان عارفیان شهر ارومیه بود که تعداد‌60 نفر در ‌سال ‌1401 با روش نمونه گیری در‌ دسترس انتخاب و به‌ صورت تصادفی در دو‌گروه آزمایش و‌کنترل (هر‌گروه‌30 نفر) قرار‌گرفتند.‌گروه‌ آزمایش طی ‌8 جلسه‌90 دقیقه‌ای مداخله ‌را دریافت نمود و‌گروه‌کنترل مداخله‌ای‌ دریافت نکرد. ابزارهای سنجش پرسش‌نامه‌ خستگی از شفقت فیگلی (1995)، همدلی بارون‌-‌کوهن (2003) و ‌خوش‌بینی بدبینی‌سلیگمن‌(1982) بود. شرکت‌کنندگان پرسش‌نامه‌ها را در مراحل پیش‌آزمون، پس‌آزمون و پیگیری تکمیل نمودند. داده‌ها با استفاده از تحلیل واریانس اندازه‌گیری مکرّر و نرم‌افزار spss22 تجزیه‌و‌تحلیل شد.یافته ‌ها: بین نمرات پیش‌آزمون و پس‌آزمون در‌گروه‌‌های آزمایشی و‌کنترل در هر سه متغیر پژوهش تفاوت معنی‌دار وجود داشت. مداخله توجه‌آگاهی معنوی‌اسلامی‌گروهی بر خستگی از شفقت (0.01‌>‌p ؛10.980=f)، همدلی (0.01‌>‌p ؛ 53.071‌=f) و خوش‌بینی (0.01 >‌p ؛ 25.406‌=f) پرستاران اثربخشی معنی‌داری داشت. نتیجه ‌گیری: توجه‌آگاهی معنوی‌‌اسلامی‌گروهی بر‌خستگی از شفقت، همدلی و خوش‌بینی‌ پرستاران موثر بود؛ بنابراین می‌توان از‌ این مداخله برای بهبود عملکرد و‌کیفیت مراقبت‌های بالینی پرستاران ‌استفاده نمود.

the effectiveness of group spiritual-islamic mindfulness on compassion fatigue, empathy and optimism in nurses

introduction: during their working process nurses are involved in extensive tensions which cause an increase in compassion fatigue and a decrease in empathy and optimism which has a negative effect on the quality of their clinical services. aim: this research was conducted with the aim of determining the effectiveness of group spiritual-islamic mindfulness on nurses’ compassion fatigue, empathy and optimism. method: this research was a semi-experimental study whose statistical population included nurses working in arefian hospital in urmia city. in the year 1401, 60 nurses were selected randomly using available sampling method and were put into two experimental and control groups (30 people in each group). the experimental group received inervention during 8 sessions of 90 minutes, and the control group did not receive any intervention. the measurement tools were questionnaires from figley’s compassion fatigue (1995), baron-cohen’s empathy (2003) and seligman’s pessimism-optimism (1982). the participants completed the questionnaires in the pre-test, post-test and follow-up phases. the data was analyzed using the repeated measures and spss22 software. results: there was a significant difference between the pre-test and post-test scores in the experimental and control groups in all three research variables. the intervention of group spiritual-islamic mindfulness had a significant effect on nurses’ compassion fatigue (f‌=‌10.980; p‌<‌0.01), empathy (f‌=‌53.071; p‌<‌0.01) and optimism (f‌=‌25.406; p‌<‌0.01). conclusion: group spiritual-islamic mindfulness was effective on nurses’ compassion fatigue, empathy, and optimism; therefore, this intervention can be used to improve the performance and quality of clinical care of nurses.