تدوین و اعتباریابی برنامه عصب‌روان‌شناختی اینترنتی و اثربخشی آن بر بازداری پاسخ و تکانشگری کودکان 5 و 6 ساله مبتلا به اختلال نقص توجه/ بیش‌فعالی

مقدمه: اختلال نقص توجه/ بیش‌فعالی، اختلالی عصب‌شناختی است که اغلب در کودکان رخ می‌دهد.هدف: هدف از پژوهش حاضر تدوین و اعتباریابی برنامه عصب‌روان‌شناختی اینترنتی و اثربخشی آن بر بازداری پاسخ و تکانشگری کودکان مبتلا به اختلال نقص توجه/ بیش‌فعالی بود.روش: برنامه به روش فرا ترکیب از مقالات پایگاه‌های اطلاعاتی بازه زمانی 1982 تا 2021 تدوین و استادان روان‌شناسی بالینی و روانپزشکی آن را تائید کردند. سپس با روش نیمه آزمایشی با طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه کنترل، 21 کودک 5 و 6 ساله مبتلا به اختلال نقص توجه/ بیش فعالی در سال 1402-1401 استان البرز به روش در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایدهی شدند. برنامه عصب‌روان‌شناختی اینترنتی کودکان در16جلسه و والدین در 8 جلسه برگزار شد. جهت جمع‌آوری داده‌ها از آزمون‌های کانرز والدین(1978)، ماتریس‌های پیشرونده ریون رنگی کودکان(1938) و برو/ نرو(1984) استفاده شد. برنامه با روش تحلیل مضمون و داده‌ها با روش تحلیل کواریانس چند متغیره در نرم افزار spssنسخه 20 تحلیل شد.یافته ‌ها: نتایج نشان داد شاخص اعتبار محتوایی برنامه والدین0.87 و برنامه کودکان 1 و نسبت اعتبار محتوایی برنامه والدین 1 و برنامه کودکان 0.75 بود. مقدارf  اندازه‌گیری شده تغییرات معنادار بازداری پاسخ (0.01>p) و تکانشگری (0.00>p) را نشان داد.نتیجه ‌گیری: نتیجه پژوهش نشان داد برنامه عصب‌روان‌شناختی اینترنتی بر تکانشگری و بازداری پاسخ موثر بود؛ بنابراین می‌توان از این برنامه به عنوان برنامه‌ای موثر در بهبود بازداری پاسخ و تکانشگری کودکان مبتلا به اختلال نقص توجه/ بیش فعالی استفاده کرد.

development and validation of internet neuropsychological training program and effectiveness on response inhibition and impulsivity of 5 - 6 years old children with attention deficit/hyperactivity disorder

introduction: attention deficit/hyperactivity disorder is a neurological condition that often occurs in children.aim: the purpose of present research was to develop and validate internet neuropsychological training program and investigate its effectiveness on response inhibition and impulsivity of children with attention deficit/hyperactivity disorder.method: the program was compiled in a meta-synthesis method from data sources articles within 1982 to 2021 and was approved by professors of clinical psychology and psychiatry, then, in quasi-experimental study with a pretest-posttest control group design, 21 children aged 5 to 6 years with attention deficit/hyperactivity disorder in alborz province in 2022-2023 were selected by the convenience sampling method and randomly allocated into the experimental and control groups. the internet neuropsychological training program was held in 16 sessions for children and in 8 sessions for parents. children’s raven colored progressive matrices scales (1938), the conners parent rating scale (1978) and go/no go test (1984) were used to collect data. the program was analyzed by thematic analysis and the data was analyzed using multivariate analysis of covariance in spss version 20.results: the results showed that the content validity index of the parents’ program was 0.87 and the children’s program was 1, and the content validity ratio of the parents’ program was 1 and the children’s program was 0.75. the measured f-values showed significant changes in response inhibition (p<0.01) and impulsivity (p<0.00).conclusion: the results of the research showed that the internet neuropsychological training program was effective on impulsivity and response inhibition; therefore, this program can be used as an effective program in improving response inhibition and impulsivity of children with attention deficit/hyperactivity disorder.