آزمون مدل عملکرد شناختی بیماران مبتلا به اختلال دوقطبی در رابطه با تجارب آسیب‌زای دوره کودکی با نقش میانجی بی‌ثباتی هیجانی و هیجان ابراز شده

مقدمه: مطالعات نشان می‌دهد که شدت تغییرات در عملکردهای شناختی در افراد مبتلا به اختلال دوقطبی به طور مستقیم با بدتر شدن عملکرد کلی و کیفیت زندگی آنان مرتبط است. هدف: پژوهش حاضر با هدف آزمون مدل عملکرد شناختی بیماران مبتلا به اختلال دوقطبی در رابطه با تجارب آسیب‌زای دوره کودکی با نقش میانجی بی ثباتی هیجانی و هیجان ابراز شده انجام شد. روش: روش پژوهش‌ توصیفی- همبستگی از نوع معادلات ساختاری بود. جامعه آماری شامل تمامی بیماران مبتلا به اختلال دوقطبی بستری شده در بیمارستان شهید یحیی ‌نژاد بابل در بازه زمانی فروردین 1398 تا پایان شهریور 1399 بود، که تعداد 379 نفر به روش نمونه‌گیری در دسترس به عنوان نمونه انتخاب شدند. به‌منظور گردآوری اطلاعات از پرسشنامه ترومای کودکی برنشتاین و فینک (1998)، بی ‌ثباتی هیجانی اولیور و سیمسون (2004)، سطح هیجان ابراز شده هال و همکاران (2007) و توانایی‌های شناختی نجاتی (1392) استفاده گردید. تحلیل داده‌ها با روش مدل ‌یابی معادلات ساختاری با نرم افزارهای spss نسخه 24 و lisrel نسخه 8/8 انجام شد. یافته‌ها: براساس یافته‌های تحقیق تجارب آسیب‌زای دوره کودکی بر بی‌ثباتی هیجانی (0/72=β) و هیجان ابراز شده (0/68=β)، اثر مستقیم و مثبت معنادار و بر روی عملکرد شناختی (0/10-=β) اثر مستقیم و منفی معنادار دارد (0/05>p). همچنین تجارب آسیب‌زای دوره کودکی از طریق متغیر میانجی بی ‌ثباتی هیجانی و هیجان ابراز شده بر روی عملکرد با ضریب مسیر (0/47-=β) اثر منفی معنی ‌داری دارد (0/05>p). نتیجه‌گیری: براساس نتایج بی‌ثباتی هیجانی و هیجان ابراز شده دارای نقش میانجی در رابطه بین تجارب آسیب‌زای دوران کودکی و عملکرد شناختی مبتلایان به اختلال دو قطبی هستند؛ لذا در جهت بهبود عملکرد شناختی افراد مبتلا به اختلال دوقطبی، متغیرهای ثباتی و هیجان ابزار شده باید مورد توجه قرار گیرد.

testing the cognitive function model of patients with bipolar disorder in relation to traumatic experiences in childhood by the mediating role of affective lability emotion and expressed emotion

introduction: previous studies suggest that the severity of alterations in cognitive functions in people with a diagnosis of bipolar i disorder are directly related to the deterioration in overall functioning and life quality. aim: the present study aimed to test the cognitive functional model of patients with bipolar disorder regarding childhood traumatic experiences based on the mediating role of emotional instability and expressed emotion. method: the research method is descriptive-correlational modeling of structural equations. the sample population included all patients with bipolar disorder who were admitted to yahyanejad hospital in babol, iran during 17 months (from march/april 2010 until mid-september 2020). in total, 379 subjects were selected by convenience sampling. data collection tools were the childhood trauma questionnaire (ctq) by bernstein and fink (1998), the emotional instability scale by oliver and simpson (2004), the expressed emotion level by hall & et al. (2007), and the cognitive abilities questionnaire by nejati (2013). data analysis was performed by structural equation modeling (sem) in spss version 24 and lisrel version 8.8. results: the findings showed that childhood traumatic experiences directly affect emotional instability, expressed emotion, and cognitive function in patients with bipolar disorder (p<0.5). further, emotional instability and expressed emotion play a mediating role in the correlation between childhood traumatic experiences and cognitive function in patients with bipolar disorder (p<0.5). conclusion: according to the results, emotional instability and expressed emotion have a mediating role in the correlation between childhood traumatic experiences and cognitive function in patients with bipolar disorder. therefore, in order to improve the cognitive function of people with bipolar disorder, instrumented variables of stability and emotion should be taken into consideration.