اثربخشی درمان شناختی رفتاری بر بازداری رفتاری و خوداثرمندی در کودکان مبتلا به اختلال یادگیری خاص

مقدمه: اختلال یادگیری خاص از مهم‌ترین اختلال‎های دوران مدرسه است که حدود 2 تا 10 درصد از کودکان مبتلا به این اختلال هستند. هدف: هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی درمان شناختی رفتاری بر بازداری رفتاری و خوداثرمندی در کودکان مبتلا به اختلال یادگیری خاص بود. روش: روش پژوهش نیمه‌آزمایشی از نوع پیش‎آزمون- پس‎آزمون همراه با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل تمامی دانش‌آموزان دختر ابتدایی 10 تا 12 ساله مراجعه کننده به مرکز اختلالات یادگیری آموزش‌و‌پرورش شهر بابل در سال 1400 بود (207 نفر)، که تعداد 30 نفر از آنان به صورت در دسترس انتخاب و به روش تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. جهت گردآوری داده‌ها از آزمون برو/ نرو (بازداری رفتاری) هافمن (1984) و پرسشنامه خوداثرمندی موریس (2001) استفاده شد. برنامه درمان شناختی رفتاری در 10 ﺟﻠﺴﻪ 45 دقیقه‌ای براساس مدل سیلر (2008) صرفاً بر روی گروه آزمایش اجرا شد. داده‌ها با استفاده از روش تحلیل کوواریانس چندمتغیره (مانکوا) و نرم‌افزار spss نسخه 18 مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ‌ها: نتایج نشان داد بین نمرات پیش‌آزمون و پس‌آزمون دو گروه آزمایش و کنترل در بازداری رفتاری و خوداثرمندی در کودکان مبتلا به اختلال یادگیری خاص تفاوت معنی‌داری وجود دارد (0/01>p). به طور کلی درمان شناختی رفتاری بر بازداری رفتاری و خوداثرمندی در کودکان مبتلا به اختلال یادگیری خاص تاثیر معنی‌داری داشت (0/01>p). نتیجه‎گیری: مطابق با یافته‌ها درمان شناختی رفتاری بر بازداری رفتاری و خوداثرمندی در کودکان مبتلا به اختلال یادگیری خاص موثر بود؛ بنابراین توجه به نقش درمان شناختی رفتاری در ایجاد تغییرات در سیستم بازداری رفتاری و خوداثرمندی تلویحات درمانی مهمی را در بر دارد.

the effectiveness of cognitive behavioral therapy on behavioral inhibition and self-efficacy in children with specific learning disorders

introduction: specific learning disorder is one of the most important school-age disorders, and about 2-10% of children suffer from this disorder. aim: the research was conducted with the aim of determining the effectiveness of cognitive behavioral therapy on behavioral inhibition and self-efficacy in children with specific learning disorders. method: the research method was a semi-experimental type of pre-test and post-test with a control group. the statistical population of the research includes all elementary school girls aged 10 to 12 years who referred to the center of learning disorders in babol city in 2021 (207 people), of which 30 people were selected by the available method and randomly in two experimental groups and controls were replaced. to collect data, hoffmann (1984) go/no-go test (behavioral inhibition) and morris self-efficacy questionnaire (2001) were used. the cognitive behavioral therapy program was implemented in 10 sessions of 45 minutes based on seiler's model (2008) only on the experimental group. the data was analyzed using multivariate analysis of covariance (mancova) with spss software version 18. results: the results showed that there is a significant difference between the pre-test and post-test scores of the experimental and control groups in behavioral inhibition and self-efficacy in children with specific learning disorders (p<0.01). in general, cognitive behavioral therapy is effective on behavioral inhibition and self-efficacy in children with specific learning disorders (p<0.01). conclusion: according to the results of this research, paying attention to the role of cognitive behavioral therapy in creating changes in the behavioral inhibition system and self-efficacy has important therapeutic implications. therefore, paying attention to the role of cognitive behavioral therapy in making changes in the behavioral inhibition system and self-efficacy has important therapeutic implications.