ارتباط ویژگی‌های روانشناختی و شخصیتی با عوامل رفتاری مصرف‌کنندگان

مقدمه: مصرف ‌کنندگان نقش حیاتی در سیستم اقتصادی یک ملت ایفا می ‌کنند؛ زیرا در غیاب تقاضای موثری که از آن‌ها نشات می ‌گیرد، اقتصاد عملاً فرو می‌ ریزد.هدف: هدف از انجام این پژوهش، بررسی ارتباط ویژگی ‌های روانشناختی و شخصیتی با عوامل رفتاری مصرف‌کنندگان بود. روش: روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری پژوهش مصرف‌کنندگان باشگاه‌های ورزشی سطح شهر تهران در سال 1401-1400 بودند. با توجه به نامحدود بودن جامعه تحقیق و براساس جدول مورگان، 356 نفر به روش خوشه‌ای تصادفی به‌عنوان نمونه آماری در نظر گرفته شدند. ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش، پرسشنامه استاندارد ویژگی شخصیتی کاستا و مک ‌کری (1992)، رفتار مصرف‌کننده ژو (2009) و پرسشنامه محقق ساخته ویژگی‌های روانشناختی بودند. جهت تجزیه‌وتحلیل داده‌ ها از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون با استفاده از نرم‌ افزار spss و amos نسخه 23 استفاده شد.یافته‌ ها: نتایج نشان داد مدل ارتباطی ویژگی ‌های روانشناختی و شخصیتی با عوامل رفتاری مصرف‌کنندگان دارای برازش مطلوبی است. همچنین مطابق با نتایج آزمون همبستگی، بین شاخص‌های ویژگی شخصیتی (برون گرایی، انعطاف ‌پذیری، سازگاری و وظیفه ‌شناسی) و شاخص‌های ویژگی‌های روانشناختی (ادراک، انگیزش، یادگیری، نگرش، سلامت، روان و هوش شناختی) با عوامل رفتاری مصرف‌کنندگان ارتباط مثبت (0/05≥p) و بین روان‌نژندی با عوامل رفتاری مصرف‌کنندگان (0/001=p و 0/586-=rho)، ارتباط منفی معناداری وجود دارد.نتیجه ‌گیری: نتایج نشان داد ویژگی شخصیتی و روانشناختی بر روی رفتار مصرف‌کنندگان تاثیر معنی‌داری دارد. از این رو به نظر می‌رسد که بایستی متغیرهای روانشناختی و شخصیتی مرتبط با رفتار مصرف‌کنندگان مورد توجه قرار گیرد.

relationship between psychological and personality traits with consumer behavior factors

introduction: consumers are essential in the economic system because the economy practically collapses without effective their demand.aim: this study examines the relationship between psychological and personality traits with consumer behavior factors.method: the research method is descriptive-correlational. the population includes the consumers of sports clubs in tehran in 2021-2022. because of the infinite population and according to morgan’s table, 356 people were selected by random cluster sampling. the research tool is costa and mccrae’s (1992) standard personality traits questionnaire, zhou’s (2009) consumer behavior questionnaire, and a researcher-made psychological traits questionnaire. pearson correlation and regression coefficients in spss and amos 23 are used to analyze the data.results: the results showed that the relationship model of psychological and personality traits fits well with consumer behavior factors. also, according to the results of the correlation test, there is a positive relationship between personality traits (extraversion, flexibility, adaptability, and conscientiousness) and psychological traits (perception, motivation, learning, attitude, health, psychology, and cognitive intelligence) with consumer behavior factors (p≤0.05) and a significant negative relationship between psychosis and consumer behavior factors (p=0.001, rho=-0.586).conclusion: the results showed that personality and psychological traits significantly affect consumer behavior. therefore; psychological and personality variables related to consumer behavior should be taken into account.