چالش‌های اثربخشی تحقیقات در علوم انسانی و اجتماعی در ایران: تحلیلی داده بنیاد

هدف: هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی چالش‌های دستیابی تحقیقات علوم انسانی و اجتماعی به اثربخشی در کشور است. به همین منظور، چالش‌ها نه تنها از دیدگاه افراد دخیل در حوزه پژوهش، بلکه از دیدگاه کاربران بالقوه نتایج تحقیقات مورد بررسی قرار گرفتند. روش‌‌شناسی: این پژوهش کیفی و دارای رویکردی تفسیرگرایانه است. مشارکت‌کنندگان شامل محققان حوزه‌های علوم انسانی و اجتماعی، مدیران حوزه پژوهش و نمایندگان سازمان‌هایی بودند که نقش اصلی را در تولید علم و یا به‌کارگیری نتایج تحقیقات به عهده داشتند. انتخاب مشارکت‌کنندگان بر مبنای نمونه‌گیری زنجیره‌ای بود و مصاحبه‌ها با 16 مشارکت‌کننده انجام شد. داده‌های پژوهش از طریق مصاحبه نیمه‌ساختار یافته جمع‌آوری گردید. تحلیل داده‌ها نیز از طریق روش داده‌‌بنیاد انجام و سپس نظریه نهایی پژوهش ارائه شد. نتایج:با تحلیل داده‌های جمع‌آوری شده، در مرحله کدگذاری باز، تعداد 59 کد از محتوای مصاحبه‌ها استخراج گردید و در ادامه فرآیند تحلیل داده‌ها از طریق کدگذاری محوری، دسته‌ها در قالب هشت مفهوم انتزاعی‌تر طبقه‌بندی شدند. در نهایت، این مفاهیم در شش دسته مقوله هسته، شرایط علّی، شرایط زمینه‌ای، شرایط مداخله‌گر، راهبردها و پیامدها دسته‌بندی گردیدند. نتیجه‌گیری: مدل ارائه شده در این پژوهش مشخص می‌کند که مانع بنیادین در دستیابی پژوهش‌های علوم انسانی و اجتماعی به اثربخشی در جامعه، عدم به‌کارگیری تعریفی مناسب از انتقال دانش برای نتایج علوم انسانی و اجتماعی می‌باشد. تعاریف و ساختارهای انتقال دانش در حال حاضر در دانشگاه‌ها با ویژگی‌های نتایج تحقیقات در این حوزه‌ها هماهنگ نبوده و همچنین مشوق‌ها و حمایت‌های معناداری را ارائه نمی‌دهند.

Challenges to Creating Impact in Humanities and Social Sciences in Iran: A Grounded Theory Analysis

Aim: Increasingly, researchers and universities are demanded to demonstrate the relevance of their publicly funded research projects to societal challenges and development. This societal contribution is referred to as research impact in Iran. The primary purpose of the present study was to evaluate the challenges of creating research impact in Social Sciences and Humanities (SSH) in Iran’s context. To do so, we investigated participants’ viewpoints from the research community and potential research users. Methodology: This was a qualitative study with an explanatory orientation to address the study aim. Participants were SSH researchers and research managers at Iranian national universities as well as representatives of governmental organizations that had direct roles in the production or the use of research results. We used purposeful snowball sampling to identify participants with relevant knowledge and experience. Accordingly, we carried out semistructured interviews with 16 participants. For analyzing the data, the grounded theory method was used, and then a final theory was formed. Findings:Data from the interviews represented broad challenges in the process of research to impact. Specifically, these challenges were classified into six categories, namely, the core phenomenon, causal, contextual, and intervening conditions, strategies, and consequences. Each of these categories relates to a different aspect of challenges that researchers or potential users face in knowledge mobilization and uptake of research evidence. Conclusions:The study revealed that the main obstacle to creating research impact in SSH in Iran is the lack of a definition for knowledge mobilization that is appropriate to SSH research. The current definitions and structures in universities are not consistent with the characteristics of SSH research and its audience. Furthermore, since this definition is not consistent with the nature of SSH research, researchers do not receive the necessary incentives and support for this purpose and are not able to integrate knowledge mobilization activities with their current academic activities and responsibilities. These findings emphasize the role of universities in facilitating the impact creation process by employing appropriate definitions and structures for knowledge mobilization.