ارزیابی اولیه وضعیت عناصر نادر خاکی معدن فسفات اسفوردی با روش ضریب چشم انداز

منطقه مورد مطالعه در این پژوهش، معدن فسفات اسفوردی در ایالت فلززایی بافق است که آپاتیت، مگنتیت و هماتیت کانی‌سازی اصلی آن هستند. این معدن به ‌عنوان یکی از معادن آهن آپاتیت با میزان فسفر بالا در منطقه، محتوی کانی‌سازی قابل توجهی از عناصر نادر خاکی با بیشینه و میانگین عیار 7/1 و 5/0 درصد (به‌ صورت کانی‌های مونازیت، زیرکن و آلانیت در آپاتیت) و دارای غنی‌شدگی lree و آنومالی منفی eu است.  برای ارزیابی مقدماتی ناحیه مورد مطالعه از نظر وضعیت عیار rees، روش ضریب چشم‌انداز عناصر نادر خاکی (koutl) که بر پایه طبقه‌بندی rees به ‌وسیله سطح تقاضای صنعت استوار است مورد استفاده قرار گرفت. این ضریب نسبتی از مقدار عناصر نادر خاکی بحرانی (dy، tb، nd، y، er و eu) به مقدار عناصر نادر خاکی مازاد (ce، ho، tm، yb و lu) است که برای بررسی کانی‌سازی مربوط به تیپ‌های مختلف در کانسارهای تازه کشف شده و معادن فعال قابل استفاده است. نتایج نشانگر بیشترین ضریب چشم‌انداز (koutl=0.67) برای واحد میکروگرانیت تا ریولیت با آمفیبول (زون متاسوماتیک) و همچنین ضریب چشم‌انداز میانگین امیدبخش 53/0 است. معدن اسفوردی در مقایسه با معدن بایان اوبو چین (koutl=0.2) به ‌رغم عیار پایین‌تر، ترکیب نزدیک‌تری به حالت ایده‌آل دارد. از این‌رو در صورت تمرکز بر روی اکتشاف rees و بررسی‌های بیشتر ژئوشیمی و کانی‌شناسی، می‌توان آینده روشنی را برای این عناصر در این معدن متصور بود.

Primary Evaluation of Rare Earth Elements Status of Esfordi Phosphate Mine Using Outlook Coefficient Method

The studied area in this research is the Esfordi phosphate mine in the Bafq metallogenic state, which apatite, magnetite and hematite are its main mineralization. As one of the high phosphorus iron – apatite mine in the region, this mine contains significant mineralization of rare earth elements with a maximum and average grade of 1.7% and 0.5% (as monazite, zircon and allanite minerals in apatite), and has LREE enrichment and Eu negative anomaly.  In order to primary assessment of REEs concentration status in study area, the outlook coefficient of REEs (Koutl), which is based on the classification of REEs by the level of industry demand, was used. This coefficient is the ratio of the amount of critical REEs (Dy, Tb, Nd, Y, Er and Eu) to the amount of surplus REEs (Ce, Ho, Tm, Yb and Lu), which can be used to investigate mineralization of different types in newly discovered deposits and active mines. The results indicate the highest outlook coefficient (Koutl=0.67) for microgranite to rhyolite with amphibole unit, and also promising average outlook coefficient of 0.53. The Esfordi mine despite the lower grade, it is closer to the ideal composition compared to China’s Bayan Obo mine (Koutl=0.2). Thus, can portend a bright future for REEs in this mine, if focus on exploration of these elements and further geochemical and mineralogical investigations are carried out.