ارایه مدلی برای پیش بینی رقیق شدگی غیر طراحی در معادن زیرزمینی فلزی با لحاظ سیستم های مهندسی سنگ

پدیده اضافه شکست و ریزش سقف و دیواره‌های کارگاه‌های استخراج در معادن زیرزمینی، سبب بروز رقیق‌شدگی غیرطراحی و افت عیار ماده معدنی استخراجی می‌شود. مکانیزم پیچیده ایجاد رقیق‌شدگی غیرطراحی که از تاثیر پارامترهای مختلف و اندرکنش بین آن‌ها حاصل می‌شود، سبب عدم امکان ارایه مدل پیش‌بینی رقیق‌شدگی غیرطراحی با دقت کافی از طریق روش‌های غیرسیستمی می‌‌شود. در این مقاله با استفاده از رویکرد سیستم‌های مهندسی سنگ که در آن اندرکنش بین پارامترها در نظر گرفته می‌شود، مدلی با دقت بالا برای این هدف ارایه شده است. به این منظور پس از انتخاب 8 پارامتر، به عنوان مهم‌ترین پارامترهای موثر در ایجاد رقیق‌شدگی غیرطراحی، مراحل روش یاد شده شامل تشکیل ماتریس اندرکنش، کدگذاری ماتریس و تشکیل جدول رده‌بندی، اندیس رقیق‌شدگی غیرطراحی 24 کارگاه از مجموعه معادن منگنز ونارچ محاسبه شده است. در ادامه با استفاده از سیستم مانیتورینگ فضای حفاری، مقادیر واقعی ترقیق غیرطراحی هر کارگاه اندازه‌گیری شده و از آنجا مدل پیش‌بینی رقیق‌شدگی غیرطراحی بر اساس اندیس رقیق‌شدگی غیرطراحی به دست آمده است. این مدل که یک رابطه توانی است دارای ضریب تعیین 0.89، ریشه میانگین مربعات خطاها 0.034، میانگین درصد مطلق خطاها 0.089 و درصد واریانس 87 است. در پایان با استفاده از این مدل، مقدار رقیق‌شدگی غیرطراحی 9 کارگاه جدید (غیر از 24 کارگاه یاد شده) پیش‌بینی و با مقادیر واقعی اندازه‌گیری شده، مورد مقایسه قرار گرفت. ضریب تعیین این پیش‌بینی برابر با 0.95 بود که این نشان‌دهنده کارآیی بالای مدل و رویکرد سیستمی در پیش‌بینی رقیق‌شدگی غیرطراحی کارگاه‌های استخراج زیرزمینی است.

A Model For Prediction Of Unplanned Dilution In Underground Metal Mines Considering Rock Engineering Systems

The overbreak and slough of walls and roof of stopes in underground mines leads to an unplanned dilution and ore grade reduction. The complex mechanism of unplanned dilution resulting from the effect of different parameters and interaction between them makes it impossible to provide an unplanned dilution model with sufficient accuracy through nonsystem methods. In this paper, a highprecision model in which interactions between parameters are considered is presented using the rock engineering systems approach. For this purpose, after selecting 8 parameters, as the most important parameters for unplanned dilution, the interaction matrix has been formed, matrix was coded and the ranking table was made and finally the index of unplanned dilution of 24 stopes from the Venarch Manganese mines has been calculated. Subsequently, using the cavity monitoring system, the actual values of unplanned dilution of each stope were measured and from there the unplanned dilution prediction model was obtained based on the unplanned dilution index. The model, which is a power relationship, has a coefficient of 0.89, root mean square error of 0.034, mean absolute error of 0.089 and a percentage of variance of 87. At the end, using this model, unplanned dilution of 9 new stopes (other than the 24 workshops) was predicted and compared with the actual values measured. The coefficient of this prediction is equal to 0.95, which indicates the high efficiency of the model and system approach in predicting the unplanned dilution of underground mining stopes.