شناسایی شاخص‌های کلیدی عملکرد مدیریت سلامت جمعیت، خانواده و مدارس در معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی جندی‌شاپور اهواز

زمینه و هدف: سلامت باروری، مادران، نوزادان و کودکان دارای ظرفیت‌های بالقوه‌ای برای بهبود سلامت و کیفیت زندگی نسل کنونی و آتی هستند؛ ازهمین‌رو به‌عنوان محور اهداف توسعه پایدار محسوب می‌شوند. شناسایی شاخص‌های کلیدی عملکرد و استفاده از آن‌ها در پایش برنامه‌های بهداشتی در مدیریت منابع، افزایش کیفیت خدمات و رضایتمندی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. این مطالعه باهدف شناسایی شاخص‌های کلیدی عملکرد مدیریت سلامت جمعیت، خانواده و مدارس در معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی جندی‌شاپور اهواز انجام شد.روش پژوهش: این مطالعه یک پژوهش مشاهده‌ای است که با بهره‌گیری از تکنیک دلفی انجام شد. جامعه پژوهش شامل 50 نفر از مدیران و کارکنان ستادی معاونت بهداشت و شبکه‌های بهداشت و درمان بود. برای انتخاب افراد شرکت‌کننده در مطالعه از روش نمونه‌گیری هدفمند استفاده گردید. ابتدا با بررسی متون و مستندات سازمانی تمام برنامه‌های مدیریت سلامت جمعیت، خانواده و مدارس بررسی و شاخص‌های هر برنامه به‌صورت مجزا استخراج شدند؛ سپس در طی سه مرحله، نظرات و ارزیابی‌های این افراد جمع‌آوری و تحلیل شد تا اجماع نظر در خصوص شاخص‌های کلیدی عملکرد حاصل گردد. از دو فرم نظرخواهی لیکرت سه‌درجه‌ای (نامناسب، نظری ندارم، مناسب) و طیف لیکرت نه‌حالتی برای شناسایی و تائید شاخص‌های کلیدی استفاده شد. برای تجزیه‌وتحلیل از فراوانی، درصد و میانه استفاده شد.یافته­ها: در پنج برنامه مدیریت سلامت جمعیت، خانواده و مدارس تعداد 107 شاخص وارد مطالعه شدند. بیشترین شاخص‌ها (بیش از 35 درصد) در مرحله اول دلفی مربوط به برنامه سلامت مادران بود. برنامه‌های سلامت نوجوانان، جوانان و مدارس با 8 شاخص کمترین تعداد شاخص را در مرحله اول دلفی داشتند. بعد از انجام مرحله اول دلفی، تعداد 76 شاخص توسط 60 درصد و بالاتر مشارکت‌کنندگان مناسب شناخته شدند و وارد مرحله دوم دلفی گردیدند. هر 8 شاخص برنامه‌های سلامت نوجوانان، جوانان و مدارس وارد مرحله بعد شدند. درحالی‌که 53/8 درصد شاخص‌های برنامه سیاست‌های جمعیتی و باروری برای مرحله بعد انتخاب شدند. 8/4 درصد شاخص‌های مرحله دوم (9 شاخص) برای اظهارنظر مجدد خبرگان در مرحله سوم بررسی شدند که تعداد 4 شاخص مربوط به برنامه سلامت میان‌سالان و سالمندان به‌عنوان شاخص کلیدی در این مرحله تائید شدند.نتیجه‌گیری: 44 شاخص از مجموع کل شاخص‌های مدیریت سلامت جمعیت، خانواده و مدارس به‌عنوان شاخص‌های کلیدی شناسایی و تائید شدند. برنامه سلامت میان‌سالان و سالمندان با تعداد 11 شاخص بیشترین شاخص کلیدی و برنامه‌های سلامت نوجوانان، جوانان و مدارس با تعداد 6 شاخص کمترین را داشتند. شاخص‌های کلیدی سایر برنامه‌ها هم یکسان بودند (هر برنامه 9 شاخص کلیدی). تحلیل و ارزیابی این شاخص‌ها توسط مدیران و متخصصان حوزه بهداشت می‌تواند زمینه‌ساز برنامه‌ریزی و مداخلات موثری برای بهبود سلامت جامعه باشد. 

identifying key performance indicators for health management of population, family, and schools in the deputy of health at ahvaz jundishapur university of medical sciences

background: reproductive, maternal, neonatal, and child health hold significant potential to enhance the health and quality of life for the current and future generations, thus they are considered the centerpiece of the sustainable development goals (sdgs). identifying key performance indicators (kpis) and utilizing them in monitoring health programs is crucial for resource management, service quality enhancement, and satisfaction. this study aimed to identify the kpis for the health management of the population, family, and schools in the deputy of health at ahvaz jundishapur university of medical sciences.methods: this study is an observational research utilizing the delphi technique. the research population included 50 managers and staff from the health deputy and health networks. participants were selected using purposive sampling. initially, a review of literature and organizational documents was conducted to examine all programs related to the management of population, family, and school health, and indicators for each program were extracted separately. subsequently, over three stages, the opinions and assessments of these individuals were collected and analyzed to reach a consensus on the kpis. two likert scale questionnaires—a three-point scale (inappropriate, no opinion, appropriate) and a nine-point scale—were used to identify and confirm the kpis. data analysis was performed using frequency, percentage, and median.results: in five health management programs targeting the population, family, and schools, 107 indicators were included the study. the highest number of indicators (over 35 %) in the first delphi round pertained to maternal health programs. after completing the first round of delphi, 76 indicators were identified as appropriate by 60 % or more of the participants and entered the second round of delphi. all 8 indicators for the adolescent, youth, and school health programs advanced to the next round. however, 53.8 % of the indicators related to population and reproductive policies were selected for the subsequent round. moreover, 8.4 % of the second round indicators (9 indicators) were reviewed in the third round for further experts’ comments, resulting in the approval of 4 key indicators related to the middle-aged and elderly health program as key indicators in this round.conclusion: from the total indicators of population health, family, and school health management, 44 indicators were identified and confirmed as kpis. the middle-aged and elderly health program had the most number of key indicators with 11 indicators, and the adolescent, youth, and school health programs had the fewest number with 6 indicators. other programs key indicators were equal (9 key indicators for each program). the analysis and evaluation of these indicators by health managers and experts can facilitate effective planning and interventions to improve public health.