بررسی تاثیر سیاست‌ گذاری طرح یارانه دارو (دارویار) بر پرداخت از جیب بیماران (مطالعه موردی اداره کل بیمه سلامت استان اصفهان)

زمینه و هدف: سیاست حذف ارز ترجیحی دارو (طرح دارویار) با رویکرد افزایش ضریب پوشش و تعهدات بیمه‌ای و توجه به پرداخت از جیب بیماران، خصوصاً بیماران صعب‌العلاج، مزمن و دهک‌های پائین بوده‌است. لذا هدف از این تحقیق، بررسی تاثیر این طرح بر قیمت و مصرف دارو و درنهایت پرداخت از جیب بیماران پس از اجرای آن است. روش پژوهش: روش تحقیق مطالعه حاضر، توصیفی-تحلیلی بوده است. نمونه‌گیری اولیه به‌صورت غیر تصادفی و هدفمند و با انتخاب 5 داروخانه انجام شد. پس از استخراج داده‌های داروئی بیمه‌شدگان مرتبط با این داروخانه‌ها از پایگاه داده سازمان بیمه سلامت، نمونه 384 نفری تعیین‌شده از جدول مورگان، به‌صورت تصادفی مشخص و تعداد 1803 قلم داروی دریافتی آن‌ها بررسی گردید. سپس داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار spss 17 و آزمون من-ویتنی تحلیل شد. یافته‌‌ها: بررسی 1803 قلم دارو در دو بازه زمانی آبان 1400 و 1401 نشان داد حداکثر ریالی پرداخت از جیب مردم در آبان 1400 معادل 184,000,000 ریال و میانگین این متغیر 1,357,000 ریال و میانه 177,250 ریال و این رقم در سال 1401 به ترتیب 92,000,000 ریال، 1,805,000 ریال و 181,050 ریال بوده است. نتایج حاصل از تحلیل این داده‌ها نشان می‌دهد، پس از اجرای طرح دارویار، به دلیل تخصیص یارانه جبرانی، درمجموع پرداخت از جیب بیمار، تغییر قابل‌توجهی ایجاد نکرده است. نتیجه‌گیری: این پژوهش به بررسی تاثیر طرح دارویار بر تغییرات قیمت، مصرف و پرداخت از جیب بیماران، پرداخته است. مقایسه داده‌های پرداخت از جیب، در دو بازه زمانی آبان 1400 و 1401 نشان داد حذف ارز ترجیحی دارو و اجرای طرح یارانه دارو تغییر محسوسی در پرداخت از جیب بیماران ایجاد نکرده است. 

investigating the policy effect of medicine subsidy plan (daruyar) on patients' out-of-pocket payments :a case study of the general health insurance administration of isfahan province

background: the policy of removing the preferred drug currency (daruyar plan) has been with the approach of increasing the coverage ratio and insurance obligations and paying attention to patients’ out of pockets, especially incurable, chronic and low-income patients. therefore, the purpose of this research is to investigate the effect of this plan on price and consumption ,and ultimately, the out of pocket payments after its implementation.methods: the research method of this study was descriptive-analytical. primary sampling included 5 pharmacies selected non-randomly and purposefully. after extracting the drug data of the insured persons related to these pharmacies from the database of the health insurance organization, a sample of 384 people determined from the morgan table was determined randomly and the number of 1803 items of medicine received by them was checked. then the data was analyzed using spss 17 software and mann-whitney test.results: the survey of 1803 items of medicine in the two periods of november 2021 and 2022 showed that the maximum amount of out-of-pocket payment in november 2021 was equal to 184,000,000 rials and the average of this variable was 1,357,000 rials and the median was 177,250 rials. this number in 2022 was 92,000,000 rials, 1,805,000 rials respectively and 181,050 rials. the results of the analysis of these data showed that after the implementation of daruyar plan, due to the allocation of compensatory subsidies, there has been no significant change in the total out-of-pocket payment of the patients.conclusion: this study investigated the effect of daruyar plan on price changes, consumption and out-of-pocket payments of patients. the comparison of out-of-pocket payment data in the two time frames of november 2021 and 2022 showed that eliminating the preferred drug currency and implementing the drug subsidy plan has not made a significant change regarding patients’ out-of-pocket payments.