تنظیم نظام پرداخت مطلوب در حوزه سلامت با الگوی «ساز تار ایرانی»

هدف: نظام‎های پرداخت در سازمان‌های حوزه سلامت مهم، رفتارساز و پویا هستند. با توجه به چالش‌های موجود در نظام پرداخت که نشان‌دهنده کمبود توازن مقدار و تعادل نسبت پرداخت در داخل و بین رده‎های کاری مختلف است، نیاز به یک الگوی جدید برای تنظیم نظام پرداخت مطلوب احساس می‌شد که در این مقاله پیشنهاد گردید.منابع اطلاعاتی و روش‌های انتخابی برای مطالعه: در این مطالعه مروری، جستجو در پایگاه‌های داده pubmed، sciencedirect  و با کلمات کلیدی «روش پرداخت»، «نظام پرداخت» و «ویژگی‎ها» یا «مولفه‌ها» و معادل انگلیسی آن‎ها یعنی به ترتیب: «payment methods»، «payment system» و «characteristics» یا «components» انجام شد. درمجموع 16 مقاله فارسی و انگلیسی انتخاب شدند که درباره ویژگی‎ها و مولفه‌های نظام پرداخت در متن مقاله بحث کرده بودند. هم‌چنین دستورالعمل‌های مربوط به کارانه پزشکان و تعرفه گذاری خدمات پرستاری در 5 سال گذشته از سایت وزارت بهداشت دریافت و مرور شدند. درنهایت یک الگوی جدید بر اساس نظر تیم تحقیق پیشنهاد و بر مبنای آن، بر روی نظام‌های رایج پرداخت در نظام سلامت بحث شد.یافته‌ها: در این مطالعه الگوی تار ایرانی به‌عنوان راهنمای تنظیم نظام پرداخت مطلوب معرفی شد. در این الگو 6 کوک تنظیم (کفایت، صرفه، رفتار مطلوب، سهولت محاسبه، تمایز و مساوات) که دوبه‌دو باهم جفت هستند، در 3 محور برای تنظیم روش‌های پرداخت تعبیه شده است. سپس جایگاه نظام‎های پرداخت رایج (شامل حقوق، سرانه، کارانه و مبتنی بر عملکرد) در محورهای سه‌گانه این الگو موردبررسی قرار گرفت.نتیجه‌گیری: در مطالعات پیشین، تنظیمات یک نظام پرداخت مطلوب به‌صورت موردی بیان‌شده و ارتباط بین آن‌ها کمتر مطالعه شده است. درحالی‌که کوک‎های تنظیمی شش‌گانه الگوی تار ایرانی با یکدیگر مرتبط‌اند. استفاده از این الگو به سازمان‎ها کمک می‌کند بهتر بتوانند اجزای نظام پرداخت خود را در سطح فردی، درون‌گروهی و بین گروهی تنظیم کنند.

configuring desired payment systems in healthcare with the “iranian tar model”

objective: payment systems in healthcare organizations are critical, behavioral, and dynamic. given the existing challenges in payment systems, characterized by imbalances in payment amounts and inequitable ratios within and across job categories, there is a pressing need for a novel model to configure desired payment systems which proposed in this paper.information sources and selected methods for study: a narrative review was conducted using the pubmed, and sciencedirect databases with the keywords payment methods or payment system and characteristics or components and their persian equivalents. a total of 16 articles were selected. additionally, protocols for physician compensation methods and nursing service tariffs from the past five years were obtained and reviewed from the ministry of health website. finally, a novel model was developed based on the research team’s expertise and inspired by the iranian tar instrument.results: the iranian tar model is introduced as a guide for configuring desired payment systems. this model incorporates six tuning pegs (sufficiency, savings, desired behavior, ease of calculation, distinction, and equity) paired in twos within three axes for configuring payment systems. the positioning of common payment systems (including salary, capitation, fee-for-service, and pay for performance methods) within the three axes of the model is examined.conclusion: previous studies have addressed payment system parameters in isolation, with limited attention to their interconnectedness. the iranian tar model’s six interrelated tuning pegs empower organizations to effectively configure their payment system at individual, intra-group, and inter-group levels.