بررسی کارایی فنی بیمارستان‌های تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی استان کهکیلویه و بویراحمد در بحران کووید-19

زمینه و هدف: بیمارستان‌ها به عنوان مهمترین بخش اجرایی در سیستم‌های بهداشت و درمان در بحران کووید19 با تقاضای ناگهانی مواجه شدند و منابع و تجهیزات بیمارستان را به‌منظور ارائه خدمات درمانی به بیماران کرونایی صرف نمودند، اما با توجه به اینکه ارائه خدمات، متمرکز بر بیماران کرونایی بود؛ کارایی بیمارستان‌ها طی این بحران مشخص نبود. هدف از پژوهش حاضر بررسی کارایی فنی بیمارستان‌های تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی کهکیلویه و بویراحمد و همچنین واحدهای تصویربرداری به عنوان مهمترین بخش تشخیصی در بحران کووید19 بود. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نوع مطالعات کمی و گذشته نگر بود و کارایی فنی 6 بیمارستان تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی کهکیلویه و بویراحمد را بررسی نمود. علاوه بر این کارایی فنی واحدهای تصویربرداری (سی تی اسکن، رادیولوژی و سونوگرافی) نیز در بیمارستان‌های مورد مطالعه بررسی شد. کارایی فنی براساس داده‌‌ها و ستانده‌‌های متفاوت طی بحران کووید19 به صورت تعریف سناریوهای مختلف محاسبه و مقایسه شدند. مدل مورد استفاده در این پژوهش dea چند مرحله ای بود. برای تجزیه و تحلیل داده ها از مدل حداکثر سازی ستانده و بازدهی متغیر نسبت به مقیاس استفاده شد. داده‌های مربوطه برای دوره یکساله، از مهر ماه 1399 تا مهر ماه 1400 جمع آوری شد. کارایی فنی با استفاده از نرم افزار deap 2.1 محاسبه شد. یافته‌ها: میانگین کارایی فنی بیمارستان‌های تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی کهگیلویه و بویراحمد در بحران کووید19 0/80 و در حد قابل قبولی بود. میانگین کارایی واحدهای سی تی اسکن، سونوگرافی و رادیولوژی در بیمارستان‌های مورد مطالعه و براساس سناریوهای تعریف شده به‌ترتیب 0/44،0/67 و 0/40 بود که نشان می‌دهد واحد های سونوگرافی و رادیولوژی از کارایی فاصله دارند. نتیجه گیری: بیمارستان‌های مورد مطالعه و همچنین واحدهای سی تی اسکن در بحران کووید19 کارا بودند. بررسی بازدهی نسبت به مقیاس نشان داد تنها بالا بردن ظرفیت‌های بیمارستانی که ازجمله آن‌ها افزایش تعداد تخت و همچنین تعداد تجهیزات است منجر به افزایش کارایی نخواهد شد. توجه به نیازهای جامعه تحت پوشش و تامین منابع براساس آن می‌تواند منجر به کارایی فنی بیمارستان‌ها گردد.

Evaluation of Technical Efficiency of Hospitals during COVID-19 Crisis: A Case Study of Kohgiloyeh and Boyer-Ahmad Hospitals

Background: Hospitals are the most important executive part of healthcare systems. During COVID19 crisis, they faced a sudden demand, and spent the hospital resources and equipment in order to provide treatment services to COVID19 patients. Considering that the provision of services was focused on these patients, the efficiency of hospitals during this crisis was not clear. The purpose of the current research is to investigate the efficiency of hospitals affiliated with Kohgiluyeh and Boyer Ahmad University of medical sciences, as well as the imaging units as the most important diagnostic department in the time of this pandemic.Methods: This was a quantitative and retrospective study which examining technical efficiency of 6 hospitals affiliated with Kohgiluyeh and Boyer Ahmad University of medical sciences. In addition, the technical efficiency of the imaging units (CT scan, radiology and ultrasound) in these hospitals was evaluated. Technical efficiency was calculated and compared through different scenarios based on different inputs and outputs during the pandemic. The model used in this research was multistage DEA. To analyze the data, the output maximization model and variable returns to scale were used. Relevant data were collected for a oneyear period, from October 2020 to October 2021. Technical efficiency was calculated using Deap 2.1.Results: The average technical efficiency of the hospitals affiliated with Kohgiluyeh and Boyer Ahmad University of medical sciences during COVID19 pandemic was 0.80 which was satisfactory. The average efficiency of CT scan, ultrasound and radiology units in the studied hospitals and based on the defined scenarios was 0.67, 0.44 and 0.40, respectively. This shows that the ultrasound and radiology units are far from efficient.Conclusion: The hospitals under study as well as CT scan units were efficient during COVID19 crisis. Examining the efficiency of the returns compared to the scale showed that increasing the number of beds as well as the equipment would not increase efficiency. Paying attention to the needs of population under study and financing them accordingly, would lead to the financial efficiency of the hospitals.