مقایسه اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی و درمان هیجان-مدار بر بهزیستی روان‌شناختی بیماران دیابتی نوع دو

زمینه و هدف: در بیماران مبتلا به دیابت نوع دو سطح بهزیستی روان شناختی همواره پایین بوده و این خود باعث تشدید علائم در آن‌ها می شود؛ براین اساس، پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی و درمان هیجان مدار بر بهزیستی روان‌شناختی در بیماران دیابتی نوع دو انجام شد. روش پژوهش: این پژوهش نیمه تجربی از نوع پیش آزمون پس آزمون و پیگیری با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش را افراد مبتلا به دیابت نوع دو که در سال 1398 به کلینیک دیابت شهر سبزوار مراجعه کرده‌اند تشکیل دادند که تعداد 45 نفر براساس فرمول کوهن و با استفاده از نمونه‌گیری در دسترس به عنوان نمونه انتخاب و به صورت گمارش تصادفی در 3 گروه آزمایش شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی ، گروه آزمایش هیجان‌مدار و گروه کنترل جای گرفتند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه بهزیستی روان‌شناختی ریف (2002) بود و برای تحلیل داده‌ها از نرم‌افزارspss 24 و از روش‌های آمار توصیفی و تحلیلی (تحلیل کوواریانس) استفاده شد. یافته‌ها: نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد نشان داد شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی و روش درمانی هیجان مدار بر بهبود بهزیستی روان شناختی بیماران دیابتی نوع دو موثر است (0/05 > p). همچنین نتایج آزمون تعقیبی نشان داد بین اثربخشی روش شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی و روش درمانی هیجان مدار بر بهبود بهزیستی روان شناختی بیماران دیابتی نوع دو تفاوت معنی‌داری وجود ندارد (0/05 < p).نتیجه گیری: باتوجه به طیف وسیعی از عوامل مرتبط با بهزیستی روان شناختی بیماران دیابتی، می توان شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی و روش درمانی هیجان مدار را جهت بهبود بهزیستی روان شناختی بیماران دیابتی نوع دو پیشنهاد داد.

Comparison of the Effectiveness of Mindfulness-based Cognitive Therapy and Emotion-oriented Therapy on Psychological Well-being in Type 2 Diabetic Patients

Background: Generally, patients with type 2 diabetes experience low level of psychological wellbeing, which may exacerbate their symptoms .Accordingly, the purpose of this study is the effectiveness of mindfulnessbased cognitive therapy and emotionoriented therapy on psychological wellbeing on type 2 diabetic patients.Methods: This experimental study was of the posttest, pretest and followup type with a control group. The statistical population was all the people with type 2 diabetes who referred to Sabzevar Diabetes Clinic in 2019. 45 patients with type 2 diabetes were selected based on Kuhn table and through convenience sampling method. They were randomly placed in 3 groups of mindfulnessbased cognitive therapy, emotionoriented therapy and control. Data gathering tool was Reef psychological wellbeing questionnaire (2002). SPSS 24 software and descriptive and analytical statistics (covariance analysis) were used to analyze data.Results: The analysis of covariance showed that mindfulnessbased cognitive therapy and emotionoriented therapy were affective regarding the psychological wellbeing of type 2 diabetic patients (p < 0.05). The post hoc scores demonstrated that there was no significant relationship (p > 0.05) between mindfulnessbased cognitive therapy and emotionoriented therapy regarding their efficacy. Conclusion: With respect to the wide variety of factors related to psychological wellbeing, authors can conclude that mindfulnessbased cognitive therapy and emotionoriented therapy can improve the psychological wellbeing of type 2 diabetic patients.