کاربست مدل پویای تحلیل پوششی داده‌های شبکه‌ای در سنجش و رتبه‌بندی عملکرد مالی بیمارستان‌های تامین اجتماعی براساس اندازه آنها

زمینه و هدف: سنجش عملکرد مالی بیمارستان های نظام بهداشت و درمان از این حیث اهمیت دارد که بیمارستان های با عملکرد مالی مطلوب می توانند سیستم های قابل اعتماد را حفظ کنند و منابع لازم را برای بهبود کیفیت فراهم کنند. این مطالعه با هدف سنجش، مقایسه و رتبه بندی عملکرد مالی بیمارستان های تامین اجتماعی براساس اندازه آن‌ها با بهره گیری از مدل پویای تحلیل پوششی داده های شبکه ای انجام شد.روش پژوهش: این پژوهش از نوع توصیفیتحلیلی است و با بهره گیری از منابع اطلاعاتی بیمارستان های وابسته به تامین اجتماعی کشور انجام شد. داده ها از صورت های مالی در دوره زمانی 1396 تا 1399 جمع آوری گردید. تجزیه و تحلیل کارایی شبکه واحدها توسط آزمون امتیازدهی با نرم افزار gams 28 انجام شد.یافته ها: براساس یافته های 50 بیمارستان، در بین بیمارستان های کمتر از 100 تخت فعال بالاترین نمره عملکرد مالی را بیمارستان ارس اردبیل (0/79) و کمترین آن را بیمارستان شبیه خوانی کاشان (0/24) به‌دست آوردند. در بیمارستان هایی با 100 تا 200 تخت فعال بیمارستان غرضی ملایر (0/78) بالاترین نمره عملکرد در شبکه پویا و بیمارستان امام رضا اسلامشهر (0/27) پایین ترین نمره عملکرد را به‌دست آوردند. بیمارستان امام رضا ارومیه با نمره (0/87) و بیمارستان بهشتی شیراز با نمره (0/39) در بین بیمارستان های بیشتر از 200 تخت فعال به ترتیب بالاترین و پایین ترین عملکرد مالی را در کارایی شبکه پویا به‌دست آوردند.نتیجه گیری: استفاده از روش پویای تحلیل پوششی داده های شبکه ای باعث گردید علاوه بر سنجش دقیق میزان ورودی و خروجی هر واحد تصمیم گیرنده در طول زمان، اطلاعاتی در مورد سیستم و ساختار داخلی در اختیار مدیر قرار گیرد تا به سطح کارایی کلی از طریق ساختار داخلی دست یابد. به سیاست گذاران و مدیران بیمارستان پیشنهاد می شود این تفکر که میزان ورودی بیشتر ناشی از اندازه بزرگ تر تعیین کننده سطح کارایی بالاتر است را کنار بگذارند و سطح سازگاری اندازه بیمارستان و ساختار داخلی آن را به منظور بهبود کارایی در نظر بگیرند.

Dynamic Network Data Envelopment Analysis Model Usage in Measuring and Ranking the Financial Performance of Social Security Hospitals Based on their Size

Background: Measuring the hospitals financial performance in the health care system is of great importance. This is because hospitals with good financial performance can maintain reliable systems and provide necessary resources to improve quality. The aim of this study was to measure, compare and rank the financial performance of social security hospitals based on their size using a dynamic network data envelopment analysis model.Methods: This descriptiveanalytical study was conducted using information sources in social security hospitals. Data were collected from financial statements from 2016 to 2019. The network efficiency analysis of the units was performed by GAMS 28 software.Results: According to the findings from 50 hospitals, among the hospitals with less than 100 active beds, the highest financial performance score belonged to Aras Ardabil hospital (0.79) and the lowest to Shabikhani Kashan hospital (0.24). Among the hospitals with 100 to 200 active beds, the highest financial performance score was obtained by Gharzi Malayer hospital (0.78) and the lowest by Imam Reza Islamshahr hospital (0.27). Imam Reza Urmia hospital with a score of 0.87 and Beheshti Shiraz hospital with a score of 0.39, achieved the highest and lowest financial performance in the dynamic network usage, among the hospitals with more than 200 active beds.Conclusion: Using the dynamic network data envelopment analysis model, the researchers measured the input and output of each decisionmaking unit over time. They also provided information about the system and internal structure in order to achieve overall efficiency. It is suggested that policymakers and hospital managers abandon the idea that a higher input rate determines a higher level of efficiency. They need to consider the compatibility of hospital size and internal structure in order to improve efficiency.