عوامل موثر بر تقاضای القایی در نظام سلامت ایران

زمینه و هدف: تقاضای القایی به مفهوم فروش خدمت غیرضروری به بیماران یا مراجعین با اهداف مختلف در حوزه سلامت تعریف ‌شده است. هدف از این مطالعه شناسایی و ارائه یک چهارچوب جامع از عوامل موثر بر تقاضای القایی در نظام سلامت ایران از دیدگاه متخصصان، کارشناسان، ارایه دهندگان و دریافت کنندگان خدمات است.روش پژوهش: این مطالعه از نوع تحلیل اسناد در مقطع زمانی 1393 تا 1397 بود. در ابتدا به روش مروری نقلی و جستجو در پایگاه‌های استنادی معتبر ایران و جهان، فهرستی از مقالات به دست آمد. سپس با پالایش آن‌ها 14 مقاله از پایگاه‌های داده ایرانی و 101 مقاله از پایگاه‌های استنادی جهانی بررسی و با توجه به هدف پژوهش 20 مقاله مرتبط انتخاب و با مطالعه دقیق آن‌ها به روش تحلیل اسناد، فهرستی از عوامل اصلی و فرعی و مولفه‌های تقاضای القایی شناسایی شد. در مرحله بعد این فهرست با کمک گروه صاحب‌نظران و کارشناسان خبره، تعدیل و فهرست نهایی به دست آمد.یافته‌ها: نتایج نهایی حاصل از تحلیل اولیه و نظرات متخصصان و کارشناسان زبده در رابطه با عوامل موثر بر تقاضای القایی، در قالب 5 مقوله اصلی زیربنایی، اجتماعی، ساختاری سازمانی، اقتصادی، ذی‌نفعان و 18 مقوله فرعی و 82 عامل شناسایی و ارائه شد.نتیجه‌گیری: جمع‌بندی یافته‌های این پژوهش نشان‌دهنده آن است که به دلیل گستردگی و تعدد عوامل و ماهیت پیچیده پدیده تقاضای القایی در نظام سلامت تنها با شناسایی عوامل مرتبط می‌توان اثرات ناخواسته آن را مهار کرد.

Factors Affecting Induced Demand in Iran's Health System: A Qualitative Study

Background: Induced demand is defined as the sale of unnecessary services to patients by exercising power and ordering health stakeholders. The purpose of this study is to identify and provide a comprehensive framework of factors affecting the inductive demand in the Iranian health system from the perspective of experts and specialists.Methods: In terms of the type of study, the research was a qualitative content analysis from 2014 to 2018. 14 articles from Iranian data and 101 articles from global citation databases were selected, and 20 related articles were selected according to the purpose of the research. By carefully studying them by qualitative analysis method, a list of main and subfactors and components of induced demand were identified. Then, the list was modified with the opinions of a group of experts, and the final list was obtained.Results: The final results of the initial analysis and the opinions of experts and experts in relation to the factors affecting the induced demand in the 5 main categories of fundamental, social, organizational structure, economic, stakeholders, and 18 subcategories and 82 factors were identified and presented.Conclusion: Summarizing the findings of this study shows that due to the expansion and multiplicity of factors and the complex nature of the induced demand phenomenon in the health system, only by identifying the relevant factors can its harmful effects be controlled.