پیش‌ بینی غلظت رسوبات معلق با استفاده از مدل عددی (مطالعه موردی: کانال بوشهر)

بندر بوشهر مرکز استان بوشهر از استان‌ های جنوب غربی ایران است که به خاطر عواملی مانند صیادی، وجود نیروگاه اتمی، کشتی ‌سازی و صادرات از این بندر، رونق اقتصادی گرفته است. مسیر دسترسی به بندر بوشهر از دو کانال دسترسی بیرونی طول در خلیج بوشهر و کانال دسترسی درونی در خور سلطانی می‌گذرد. عملیات لایروبی حوضچه‌ها و کانال‌های دسترسی جهت حفظ عمق ایمن و تامین امنیت ناوبری آن‌ها ازجمله فعالیت‌های لازم در دوران بهره‌برداری بنادر می‌باشد که هزینه‌های عملیاتی گزافی در پی دارد. برای برنامه‌ریزی‌های بلندمدت نیاز به داده‌های با بازه زمانی زیاد و پیوستگی مکانی بالا وجود دارد که بتوان بر اساس آن تصمیم‌های مدیریتی و زیرساختی انجام داد. در این مطالعه با استفاده از مدل عددی مایک (mike 21) شبیه‌سازی انتقال رسوب در کانال دسترسی بوشهر انجام گرفته است و صحت نتایج بررسی شده است. مدل‌های عددی به دلیل عدم محدودیت‌هایی که در سایر شیوه‌های بررسی انتقال رسوب وجود دارد، یکی از بهترین راه‌های بررسی نرخ انتقال رسوب می‌باشند. در مطالعه حاضر منبع موجود برای بررسی‌ها، داده‌های هیدروگرافی‌های انجام‌شده در سال‌های گذشته و اطلاعات ثبت‌شده مربوط به لایروبی‌های صورت پذیرفته‌شده در کانال دسترسی می‌باشد. اطلاعات لایروبی برای سال‌های 1369 تا 1379 شمسی موجود می‌باشد و اطلاعات هیدروگرافی برای دوره‌های 1377 تا 1390 در دسترس هستند. بررسی میزان لایروبی انجام‌شده در سال‌های گذشته، علاوه بر ایجاد درک بهتر از ابعاد مسئله و تعیین شدت رسوب‌گذاری در قسمت‌های مختلف کانال، برای انجام قضاوت‌های مهندسی و بررسی نتایج مدل‌های عددی نیز مفید می‎باشد. نتایج مدل سازی نشان میدهد که بخش های مختلف کانال دسترسی دارای نرخ های متفاوتی از رسوب گذاری هستند. در زمانمد، بیشترین میزان انتقال رسوب در محدوده های خور سلطانی و لشکری است. همچنین کانال واقع در بالادست جزیره عباسک به واسطه سرعت های بالای کشندی پتانسیل انتقال رسوب بالایی را از خود نشان داده است این مهم نیاز به برنامه ریزی های متفاوتی برای لایروبی و مدیریت رسوب را نشان میدهد. مقایسه نتایج مدل سازی با داده های هیدروگرافی و اطلاعات لایروبی گذشته، تطابق خوبی را نشان داد و دقت مدل در پیش بینی نرخ های رسوب گذاری تایید شد.