ارزیابی آسیب‌پذیری آبخوان ماهیدشت نسبت به آلودگی با استفاده از مدل‌های دراستیک، اِی‌وی‌آی و گادز

امروزه، یکی از روش‌های مدیریت کیفی آبخوان‌ها ارزیابى آسیب‌پذیرى آبخوان‌ها است که با توجه به آن می‌توان محدوده کیفی آبخوان را تعیین و مدیریت مناسبی جهت کاربری‌های مرتبط با آبخوان اعمال کرد. بنابراین، ارزیابى آسیب‌پذیرى آبخوان، بخش مهمى از مدیریت منابع آبى است. هدف از این پژوهش ارزیابى آسیب‌پذیرى آبخوان ماهیدشت با استفاده از مدل‌هاى دراستیک، ای‌وی‌آی، گادز در سیستم اطلاعات جغرافیایی است. مدل دراستیک براساس خصوصیات هیدروژئولوژیکی موثر بر آلودگی آبخوان و با امتیازدهی و جمع این معیارها می‌توان مناطق آسیب‌پذیر آبخوان را مشخص کرد. در مدل  ای‌وی‌آی بر اساس دو معیار آسیب پذیرى تعیین می‌شود. و در مدل گادز از ضرب چهار معیار آسیب‌پذیرى آبخوان مشخص می شود. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد که در مدل دراستیک پتانسیل آلودگی آبخوان به ترتیب مناطق بدون خطر آسیب‌پذیری با مساحت72/30 کیلومتر مربع، مناطق با خطر پذیری خیلی کم 266/93 کیلومترمربع، مناطق با آسیب‌پذیرى کم 59/69 کیلومتر مربع و مناطق با آسیب کم تا متوسط 14/65 کیلومترمربع را به خود اختصاص می‌دهند در مدل ای‌وی‌آی مناطق با خطر آسیب‌پذیرى پایین با مساحت 221/23 کیلومترمربع و آسیب‌پذیرى متوسط با مساحت 208/2 کیلومترمربع طبقه‌بندی می‌شود. در مدل گادز نیز بیشتر منطقه با آسیب‌پذیرى کم با مساحت 401/5 کیلومترمربع پوشش داده شده است و مناطق کمتری با آسیب‌پذیرى متوسط با مساحت 24/2 کیلومترمربع است. از این رو آبخوان ماهیدشت براساس سه مدل ارزیابی در این پژوهش در آسیب‌پذیرى جدی قرار ندارد.

Evaluating the Mahidasht Aquifer Vulnerability Related to Pollution with DRASTIC, AVI and GODS Models

Nowadays, one of the methods of aquifer quality management is the assessment of aquifer pollution potential, based on which, aquifer quality can be determined and appropriate management can be applied to aquifer lands. Therefore, aquifer vulnerability assessment is an important part of water resources management. The aim of this study is to evaluate the vulnerability of Mahidasht aquifer using DRASTIC, AVI and GODS in ArcGIS. DRASTIC can determine the vulnerability areas of the aquifer based on the hydrogeological properties affecting the pollution and by ranking and sum of these parameters. In the AVI, vulnerability is estimated based on two and in the GODS on four parameters. The results of the present study show that in the DRASTIC aquifer pollution potential, there is an area of 72.30 km2 with no risk of vulnerability, and an area of 266.93 km2 with very low risk, respectively. Areas with low vulnerability account for 59.69 km2 and areas with low to moderate damage account for 14.65 km2. In the AVI, vulnerability is classified into lowrisk class with an area of 221.23 km2 and the average risk with an area of 208.2 km2. In the GODS, most of the area has low vulnerability with an area of 401.55 km2 and less area with medium vulnerability with less coverage of 24.2 km2. Therefore, it can be concluded that based on three evaluation models in this study, the vulnerability of Mahidasht aquifer is not high.