فرایندهای واجی در کردی سنندجی در چارچوب واج‌شناسی نوایی

پژوهش پیش‌رو به بررسی تعدادی از فرایندهای واجی در گونۀ سنندجی از کُردی سورانی در چارچوب واج‌شناسی نوایی می‌پردازد. واج‌شناسی نوایی به‌عنوان یکی از نظریه‌های مطرح و بسیار کاربردی در این حوزه، ابزاری را فراهم کرده است که به‌وسیلۀ آن می‌توان دامنۀ اعمال هر قاعدۀ واجی را در قالب هفت سازۀ نوایی تعریف نمود. نکتۀ تامل‌برانگیز درخصوص این نظریه، ارتباط آن با حوزه‌های دستور، صرف و گفتمان است. در این نوشتار سعی شده است تا با بررسی تعدادی از قواعد واجی، در هریک از سطوح هفت‌گانۀ نوایی، لزوم وجود این سازه‌ها در گویش سنندجی از زبان کردی، اثبات گردد. درنهایت، با بررسی قواعد واجی در سطوح مختلف مشخص گردید که در زبان موردِبررسی، اعمال قواعد واجی، بسیار وابسته به اطلاعات نحوی هستند و در اکثر موارد مقولۀ واژگانی کلمۀ موردنظر، کاملاً بر اعمال قاعده تاثیرگذار است؛ به‌طوری‌که در واژه‌های هم‌نامی که مقولۀ واژگانی‌شان با یکدیگر متفاوت است و در یک محیط آوایی مشابه قرار می‌گیرند، قاعده به‌صورت متفاوتی عمل می‌کند. به این معنی که در برخی موارد شاهد اعمال قاعده در یکی از آن مقوله‌های واژگانی هستیم؛ درحالی‌که در مقولۀ دیگر قاعده اعمال نمی‌شود.

phonological processes in sanandaji kurdish: a prosodic phonology approach

.the current research delves into phonological processes in the sanandaji dialect of sorani kurdish within the framework of prosodic phonology. prosodic phonology, a prominent approach in this field, offers a practical method for defining the scope of each phonological rule through seven prosodic constituents. this approach emphasizes the interaction between grammar and phonology. by examining specific phonological rules, the paper aims to provide evidence for each prosodic constituent in the sanandaji dialect of kurdish. ultimately, the study demonstrates that the application of phonological rules in this language is heavily influenced by syntactic content and the lexical category of the word. additionally, it highlights that the application of the rule varies in homonymous words with different lexical categories.