تصریف فعل در کُردی سنندجی در چارچوب ساختواژۀ ساختی

تصریف یکی از مهم‌ترین و درعینِ‌حال پرچالش‌ترین فرایندهای حوزۀ ساخت‌واژه به‌شمار می‌رود که همواره از دیدگاه‌های مختلف بررسی شده است. رویکرد ساخت‌واژۀ ساختی یکی از رویکردهای متاخر در حوزۀ ساخت‌واژه است که با نگاهی ساخت‌بنیاد به ساخت‌واژۀ زبان در تلاش است تا ارتباطی نظام‌مند بین صورت و معنا برقرار کند. این رویکرد دراین‌زمینه ابزاری را معرّفی می‌کند که به‌وسیلۀ آن می‌توان فرایندهای گوناگون ساخت‌واژی ‌ازجمله تصریف را فارغ از ساخت‌واژی یا نحوی‌بودن آن‌ها تحلیل کرد. در پژوهش پیشِ رو، صورت‌های تصریفی فعل در گویش سنندجی از زبان کردی در چارچوب ساخت‌واژۀ ساختی توصیف می‌شود. داده‌های این پژوهش، برگرفته از پیکره‌ای 1000 جمله‌ای، شامل 100 فعل سادۀ زبان کردی است که نگارنده آن را گردآوری کرده است. آنچه در این نوشتار به آن پرداخته می‌شود تحلیل ساخت‌های تصریفی فعل ساده در زبان کردی سنندجی با استفاده از طرح‌واره‌های ساختی است. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد در مواردی که نتوان به پایۀ مشترکی بین دو سازۀ تصریفی قائل شد، طرح‌واره‌های مرتبۀ دوم به‌خوبی از عهدۀ برقراری ارتباط بین آن‌ها برمی‌آیند.

verbal inflection in kurdish: a construction morphology approach

as one of the most important and also the most challenging processes in morphology field, inflection has been under scrutiny from different points of view. construction morphology (cm) as one of the subsequent approaches in morphology with a structural perspective attempts to establish a systematic relationship between form and meaning and in this regard it introduces a means to analyze miscellaneous morphological processes, including inflection. the present study depicts the inflectional forms of verb in sanandaji dialect of kurdish in the construction morphology framework based on data taken from 1000 sentences, including 100 simple sanandaji kurdish verbs compiled by authors. what this paper copes with is the inflectional constructions analysis of simple verb in kurdish using the constructional schemas. as a result, it is indicated in some cases by which there is no common basis between present and past stem of the verb, second-order schemas are capable of establishing such relationship properly.