طبقه‌بندی معنایی افعال ساده دارای متمم حرف اضافۀ «به»‌ای: یک بررسی پیکره‌بنیاد

از حروف اضافۀ پرکاربرد زبان فارسی می‌توان به حرف‎های «از، به، در، برای و با» اشاره کرد. این حروف اضافه در جستجوهای پیکره‌ای و بررسی داده‌های زبانی از پربسامدترین تولیدات زبانی هستند و همین بسامد بالا می‌تواند مویّد نقش مهمّ این واحدهای زبانی باشد. گروه‌های حرف‌اضافه‌ای در جمله یا در نقش افزوده ظاهر می‌شوند یا نقش متمّمی ایفا می‌کنند. هدف پژوهش حاضر که بر نقش متمّمی حرف اضافۀ «به» متمرکز است، دسته‌بندی معنایی فعل‌های ساده با ظرفیت مفعول حرف‌اضافۀ «به»ای است. در این مسیر از رویکرد لوین در دسته‌بندی افعال زبان انگلیسی بهره‌ گرفته ‌می‌شود. لوین بر این باور است که شباهت رفتار نحوی و ظرفیت‌های نحوی افعال می‌تواند منجر به شباهت‌های معنایی شود. در نوشتار پیش رو حدود (200) فعل سادۀ زبان فارسی که در ظرفیت آن‎ها مفعول حرف‌ اضافۀ «به»‌ای وجود دارد، از فرهنگ ظرفیت نحوی افعال زبان فارسی انتخاب و استخراج شد و سپس تلاش شد تا با الهام از رویکرد لوین، دسته‌بندی معنایی روی این گروه از افعال صورت‌پذیرد. بررسی و دسته‌بندی داده‌ها نشان داد می‌توان این افعال را در هفت طبقۀ معنایی گروه‌بندی کرد. بدیهی است که دستیابی به این طبقات معنایی در فعّالیت‌های مختلفی ازجمله یادگیری زبان و تدریس فعل به‌عنوان هستۀ اصلی جمله بسیار کارآمد است.

Classifying the Simple Verbs with the Complement of the Preposition /be/: a Corpus-based Research

Among simple prepositions, we can name ɂaz ‘from’; be ‘to’; daɹ ‘in’; baɹaye ‘for’ and ba ‘with’. The simple prepositions are the most frequent language unit when we search different corpora. This frequency confirms the importance of these language units. Prepositional phrases appear in the sentence either as an argument or as an adjunct. The purpose of this research is to classify the simple verbs with the object of the preposition /be/ in Persian language. This research has used Levin’s approach in categorizing English verbs. Levin believes that the similarity of syntactic behavior and syntactic valence of verbs can lead to semantic similarities. In this paper, to investigate this issue, about 200 simple Persian sense verbs that have the object of the preposition /be/ were selected and extracted from the Syntactic Valency Lexicon for Persian Verb (gathered according dependency grammar), and then classified according to Levin’s approach. The classification of the data indicated that these verbs could be grouped into seven semantic categories. It is obvious that achieving these semantic classes is useful for language learning and teaching the verbs as the core of the sentence.