فرایندهای واجی تقویت در گونه‌های کردی ایلامی

نوشتار پیش رو با هدف شناسایی فرایندهای واجی «تقویت» موجود در پنج گونۀ زبانی کردی ایلامی شامل ارکوازی، خزلی ، شیروانی، ملکشاهی و فیلی براساس چارچوب نظریۀ واج شناسی زایشی انجام شده است. در فرایند تقویت، تغییرات آوایی در محور ناسوده به سایشی و سپس به انسدادی رخ می دهد. داده‌های پژوهش از راه مصاحبه با صد گویشور بومی بی سواد و باسواد زن و مرد در سنین بین 30 تا 85 سال گردآوری شده اند؛ افزون بر این، نگارندگان نیز گویشور گونۀ کردی فیلی و آشنا به سایر گونه ها هستند. داده های به‌دست‌آمده برمبنای الفبای بین المللی « آی پی ای» آوانگاری شده‌‌اند. روش پژوهش حاضر توصیفی تحلیلی است. برخی از مهم ترین دستاوردهای پژوهش عبارت اند از: 1 در گونه های کردی ایلامی فرایند درج واحد آوایی نسبت به سایر فرایندهای واجی تقویت، دارای بسامد بیشتری است. 2 در واژه های عاریتی که به خوشه همخوانی پایانی ختم می شوند و عضو دوم خوشه یکی از همخوان های /l/ یا /r/ است، آن هجا شکسته می شود و پیش از همخوان های یادشده واکۀ /ə/ درج می شود تا اصل رسایی رعایت شود. 3 در گونه های کردی ایلامی همخوان سایش چاکنایی /h/ در ابتدای هجا به همخوان جلودهانی و تیغه ای [s] تبدیل می شود.