بررسی مقایسه‌ای ویژگی‌های واکه‌های زبان فارسی در دانش‌آموزان بینا و نابینا در چارچوب آواشناسی صوت‌شناختی

ضایعه بینایی، کودکان را از منبع مهمّی از اطّلاعات محروم می کند که این مسئله می تواند پیامدهایی بر مفاهیم اکتساب شده و همچنین تولید گفتار داشته باشد. هدف اوّلیه پژوهش حاضر نشان دادن تاثیر نابینایی بر ویژگی های واکه های تولید شده (شدّت، ارتفاع، زیروبمی، حرکات زبان و لب) است. نتایج بررسی های صوت شناختی نشان داد که آسیب بینایی می تواند بر فضای واکه ای و حرکات لب و زبان تاثیرگذار باشد. 1728 نمونه آوایی به دست آمده از سه تکرار واکه‌های زبان فارسی را هشت گویشور بینا و هشت گویشور نابینای ده تا پانزده ساله (میانگین سنّی 1.69 ± 13) در شرایط نوایی یکسان تولید کرده اند. معنی داری اثر متقابل بین نوع واکه و درجه بینایی در مقادیر فرکانس سازه دوم و سوم نشان داده شده است؛ همچنینافراد نابینا و بینا مساحت فضای واکه ای متفاوتی دارند.نتایج تحلیل داده ها نشان داد نابینایی بر گفتار تاثیر می گذارد. نتایج آزمون تعقیبی پژوهش حاضر کاملاً برخلاف پژوهش های پیشین پویایی بیشتر لب ها و حرکات کمتر زبان در نابینایان را نشان می دهد. نتایج نوشتار پیش رو برخلاف پژوهش یادشده نشان داد که مساحت فضای واکه ای در بینایان تنگ تر از نابینایان است و به این دلیل وضوح گفتار در نابینایان کمتر است.