سیر جنسیّت‌زدگی در ادبیات داستانی معاصر زبان فارسی

توجّه به تاثیر عوامل اجتماعی متفاوت از جمله سن، جنسیّت، تحصیل و طبقۀ اجتماعی بر دگرگونی های زبانی حاصل تحوّلاتی است که در پی ورود تفکر نقش گرائی در عرصۀ زبان پدید آمد. «زبان جنسیّت زده» نه تنها وجود تفاوت های کلامی دو گروه جنس یعنی زنان و مردان را بدیهی می شمارد، بلکه بخشی از این تفاوت ها را نشانۀ نگاه ناهمسان و گاه غیرعادلانۀ اجتماع به یکی از گروه ها می‌داند که همان گروه زنان است. در این میان ادبیات به عنوان نمودار فرهنگ و جهان بینی یک منطقه می تواند ابزاری جهت مطالعۀ انواع ویژگی های کلامی از جمله میزان گرایش های جنسیّت زدگی در کلام باشد. لذا به منظور بررسی جنسیّت زدگی در ادبیات فارسی، تعداد 20 داستان بلند به تفکیک جنسیّت نویسندگان (10 نویسنده زن و 10 نویسنده مرد) و متعلّق به دو بازۀ زمانی (10 اثر دهۀ 60 و 10 اثر دهۀ 80) به لحاظ داده های جنسیّت زده مورد بررسی قرارگرفتند. مقایسۀ کمّی داده ها با روش آماری کای دو انجام شد. مقایسۀ فراوانی داده ها در گروه های مختلف جنس و زمان نشان داد که نویسندگان مرد در آثار خود به طرز معنی داری از اقلام کلامی جنسیّت زده بیشتر استفاده نموده اند.

The Process of Sexism in Contemporary Persian Novels

Investigating the effect of social factors, such as age, sex, education and social class on language variation is the consequence of changes followed by the arrival of ‘functionalism’ on the stage of linguistics,which resulted a considerable growth in sociolinguistics. In ‘sexist language’ differences between the lexical items whose references are the members of the two sex groups imply a kind of unfair judgement towards one group. Since literature reflects culture and worldview of a society, it can be taken as a suitable device to study subjects like the degree of sexism in Persian language.In so doing,sexist concepts were extracted out of 20 novels which were randomly selected based on the two variables of gender and date of publication (10 novels written by male authors and 10 novels written by female authors ;10 novels belonging to 1360s and 10 novels to 1380s). To analyse the data, the spss18 and k2 test were used. The results of this study showed the following results: ‘sexism’ in Persian novels is proved. Difference between sexist items in female and male authors were showed to be significantly increased(p=. /.1). Difference between sexist items in novels belonging to 1360s and 1380s were showed to be significantly increased (p=. /.1).