تدوین برنامه آموزشی ارتقای بلوغ عاطفی مبتنی بر آموزه های اسلامی و ارزیابی اثربخشی آن بر هوش اخلاقی

هدف: پژوهش حاضر با هدف تدوین برنامه آموزشی ارتقای بلوغ عاطفی مبتنی بر آموزه‌های اسلامی و ارزیابی اثربخشی آن بر هوش اخلاقی انجام شد.روش: روش پژوهش، ترکیبی اکتشافی (کیفی و کمّی) است. و در بخش کیفی، تحلیل مضمون به روش قیاسی و در قسمت کمّی نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه گواه و دوره پیگیری دوماهه است. میزان شاخص روایی محتوا بسته آموزشی توسط متخصصین تعیین و توافق تخصصی معادل 0.88 به‌دست آمد که نشان‌دهنده توافق مطلوب است. حجم نمونه از بین دانش‌آموزان دختر و پسر دوره متوسطه دوم شهر اصفهان، 80 نفر (40 نفر پسر و 40 نفر دختر) به روش نمونه‌گیری تصادفی چند‌مرحله‌ای، انتخاب و به‌صورت تصادفی به گروه کنترل و آزمایش در دختران و پسران (هر گروه 20 نفر) تقسیم شدند. گروه‌های آزمایش در 10 جلسه 90 دقیقه‌ای، بسته آموزشی را دریافت کردند و گروه کنترل آموزشی دریافت نکرد. ابزار پژوهش، پرسش‌نامه هوش اخلاقی لینک و کیل (2005) بود. برای تحلیل داده‌ها از آزمون تحلیل واریانس با اندازه‌های مکرر استفاده شد.یافته‌ها: نتایج نشان داد بسته آموزشی، بر افزایش هوش اخلاقی و ابعاد آن (درست‌کاری، مسئولیت، دل‌سوزی، بخشش) در مرحله پس‌آزمون و پیگیری، تاثیر معناداری داشت (0.05>p).نتیجه‌گیری: یافته‌های این پژوهش در مجموع اثربخشی بسته آموزشی ارتقای بلوغ عاطفی مبتنی بر آموزه‌های اسلامی بر هوش اخلاقی دانش‌آموزان متوسطه دوم را تایید کرد تا موضوع تعلیم و تربیت اسلامی در آنان درونی شود.

developing an educational program to enhance emotional maturity based on islamic teachings, and evaluating its effectiveness on moral intelligence

objective: this study aimed to develop an educational program to enhance emotional maturity based on islamic teachings and to evaluate its effectiveness on moral intelligence.method: the research employed an exploratory mixed-methods approach (qualitative and quantitative). in the qualitative section, thematic analysis was conducted using a deductive approach, while, in quantitative section, we utilized a quasi-experimental design with a pre-test, post-test, control group, and a two-month follow-up period. the content validity index of the educational program was determined by experts, achieving a satisfactory agreement level of 0.88. the sample consisted of 80 senior high school students (40 boys and 40 girls) from isfahan, selected through multi-stage random sampling and randomly assigned to control and experimental groups (20 boys and 20 girls in each group). the experimental groups received the educational program in ten 90-minute sessions, while the control group did not receive any training. the research instrument was the moral intelligence questionnaire by lennick, d. and kiel, f. (2005). data were analyzed using repeated measures anova.results: the results indicated that the educational program significantly increased moral intelligence and its dimensions (integrity, responsibility, compassion, forgiveness) in the post-test and follow-up stages (p<0.05).conclusion: the findings confirmed the effectiveness of the educational program in enhancing emotional maturity based on islamic teachings on the moral intelligence of senior high school students, thereby internalizing the concept of islamic education in them.