واکاوی مولفه‌های آموزش چندفرهنگی در کتاب ‌های هدیه‌های آسمان دوره‌ی ابتدایی بر اساس معیارهای برنامه درسی فلسفه برای کودکان

هدف: پژوهش حاضر با هدف واکاوی مولفه های آموزش چندفرهنگی در کتاب هدیه های آسمان دوره ی ابتدایی بر اساس معیارهای برنامه درسی فلسفه برای کودکان انجام شد.روش:  روش پژوهش توصیفی و از نوع تحلیل محتوا کمی، با تکنیک آنتروپی شانون بود. با توجه به محدودیت جامعه، نمونه گیری به صورت کل شماری و شامل 5 جلد کتاب هدیه های آسمان پایه های دوم تا ششم در سال تحصیلی 1402-1401 بود. واحدهای تحلیل شامل متن، تصاویر و فعالیت های کتاب بود. ابزار پژوهش چک لیست محقق ساخته شامل مولفه های آموزش چندفرهنگی و معیارهای تفکر فلسفی (کاوشگری، استدلالی و تعاملی) بود، که روایی آن با روش cvr مورد تائید قرار گرفت و برای اطمینان از پایایی با اجرای مجدد، ضریب توافق 87 درصد حاصل شد. یافته ها: یافته ها نشان داد در مجموع 45 مرتبه مولفه ها در کتاب ها منعکس شده، که مفهوم معلولیت با ضریب 0.55 دارای بیشترین اهمیت بوده و پس از آن دو مفهوم پذیرش تفاوت ها (0.35) و دین (0.1) قرار دارند. ضریب اهمیت چهار مفهوم برابری و ضد تبعیض، هدف و محتوا، روش تدریس و همزیستی مسالمت آمیز با یک مرتبه فراوانی برابر صفر بوده و به 8 مفهوم عدالت، کرامت و حقوق انسانی، ملت/زبان، جنسیت، مواد، وسایل و محیط آموزشی، ارزشیابی، احترام به عقاید مختلف  و ارتباطات انسانی و فرهنگی نیز در کتاب ها هیچ توجهی نشده است.نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان می دهد که توزیع و پراکندگی مولفه های آموزش چندفرهنگی بر اساس معیارهای برنامه درسی فلسفه برای کودکان در کتاب ها متعادل نمی باشد. لذا کتاب های درسی جهت پرهیز از یک جانبه نگری فرهنگی و حافظه محوری، نیازمند بازنگری و طراحی مجدد می باشند.     

analyzing the components of multicultural education in hediye-haye aseman (gifts of heaven) textbooks in elementary school based on the criteria of philosophy for children curriculum

objective: the present study was conducted with the aim of analyzing the components of multicultural education in hediye-haye aseman textbooks in elementary school based on the criteria of philosophy for children curriculum.method: the research method was descriptive and quantitative content analysis, with shannon’s entropy technique. due to the limitations of the society, the sampling was total and included 5 volumes of hediye-haye aseman textbooks for the second to sixth grades in the academic year of 2022-2023. the units of analysis included text, images and book activities. the research tool was a researcher-made checklist including the components of multicultural education and philosophical thinking criteria (exploratory, argumentative and interactive), the validity of which was confirmed by the cvr method; and to ensure reliability with re-implementation, the agreement coefficient 87% was obtained.findings: the findings showed that the components were reflected in the textbooks 45 times in total, and the concept of disability with a coefficient of 0.55 was the most important, followed by the two concepts of acceptance of differences (0.35) and religion (0.1). the importance coefficient of the four concepts equality and anti-discrimination, goal and content, teaching method and peaceful coexistence with frequency of one is equal to zero, and the 8 concepts of justice, dignity and human rights, nation/language, gender, educational materials, tools and environment, evaluation, respect for different opinions and human and cultural relations have not been given any attention in those textbooks.conclusion: the results of this research show that the distribution and dispersion of the components of multicultural education based on the criteria of the philosophy for children curriculum are not balanced in textbooks. therefore, textbooks need to be revised and redesigned in order to avoid cultural one-sidedness and memory-centeredness.