بررسی و تبیین راهبردهای دفاعی حضرت امام خمینی(رحمه الله علیه) در دفاع مقدس.

پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، به دلیل ماهیت دینی، استقلال طلبانه و ضد استکباری نظام اسلامی، توطئه‌های مختلفی از سوی قدرت‌های بزرگ بر علیه ملت و کشور ایران طراحی و اجرا شد. حمله و تجاوز نظامی رژیم بعث عراق به خاک ایران در شهریور سال 1359 به نیابت از قدرت های بزرگ و همراهی کشورهای منطقه از جمله این توطئه ها و بزرگترین آن  محسوب می‌شود. جنگ هشت ساله عراق علیه ایران، با وجود هزینه‌های فراوان مادی و تقدیم هزاران شهید و جانباز برای بقاء نظام اسلامی، دربردارنده تجربیات و تلاش‌های ارزنده‌ای بود که در تداوم بقاء و تقویت روزافزون نظام اسلامی نقش موثری داشت. از این منظر دوره دفاع مقدس به مثابه گنجینه ارزشمندی از تجربیات، سیاست ها، طرح‌ها، تدابیر و راهبردهایی است که می‌تواند به عنوان چراغ راه آینده نظام اسلامی در مقابله با تهدیدات آتی قرار گیرد. حضرت امام خمینی(رحمه الله علیه) به عنوان یک فقیه و مجتهد مسلم دینی و رهبر سیاسی آگاه در مدیریت حکیمانه دفاع مقدس نقش بی‌بدیلی داشتند و مجموعه مولفه‌ها و اصول دینی، سیاسی، اجتماعی و اخلاقی را در مدیریت دفاع مقدس در نظر داشتند. این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی به بررسی و تحلیل راهبردهای دفاعی مد نظر حضرت امام خمینی(رحمه الله علیه) در دوران دفاع مقدس پرداخته است. روش پژوهش، روش تحلیل محتوای کیفی و کمّی است و با دو رویکرد قیاس و استقراء، متن صحیفه امام خمینی(رحمه الله علیه) در دوران دفاع مقدس مورد بررسی و واکاوی قرار گرفته است. برای شناخت و تبیین مفاهیم و راهبردهای دفاعی مد نظر حضرت امام خمینی(رحمه الله علیه)، مولفه های هفت گانه دفاعی شامل(فلسفه و ماهیت دفاع مقدس، فرهنگ و رفتار سازمانی نیروهای مسلح، عملیات روانی، اخلاق اسلامی در جنگ، نیروی نظامی تراز انقلاب اسلامی، نقش قدرت های جهانی در جنگ و نقش و کارکرد بسیج مردمی) ملاک قرار گرفته است. در قالب یافته های پژوهش و بر بنیاد این هفت مولفه؛ 54 مفهوم دفاعی بر اساس متن صحیفه امام خمینی(رحمه الله علیه) استخراج شده است. در ادامه با مبنای قرار دادن 54 مفهوم و با روش تحلیل محتوی کیفی و فرایند«مقوله سازی»، هفده راهبرد دفاعی مد نظر حضرت امام خمینی(رحمه الله علیه) در مولفه های هفت گانه احصاء شده است.

explanation of imam khomeini’s defense strategies during the holy defense

war and armed conflict is the most serious threat to the national security of countries. in this light, the period of holy defense is a valuable treasure of experiences, policies, plans and strategies that might enlighten the islamic system’s future path in the face of future threats. this study has analyzed the defense strategies of imam khomeini during the holy defense in a descriptive-analytical method. the text of imam khomeini’s sahifa about the holy defense has been studied and analyzed qualitatively and quantitatively using the content analysis methodology in analogical and inductive approaches. seven components of defense, including philosophy and nature of holy defense, culture and organizational behavior of the armed forces, psychological operations, islamic ethics in war, the military force equal to the islamic revolution, the role of world powers in the war and the role and function of popular mobilization forces have been set as the criterion to identify and explain imam khomeini’’’’’’’’s defense concepts and strategies. 54 concepts of defense have been extracted from the text of the imam’’’’’’’’s sahifa according to the research findings and based on the above mentioned seven components. then, the ranking of concepts and their process of change during the six periods of holy defense has been studied and analyzed separately. finally, seventeen defense strategies considered by imam khomeini (ra) have been determined using the qualitative content analysis method and the process of &categorization& based on the 54 concepts and the seven components of defense.