بررسی عملکرد حقوقی شورای امنیت در جنگ تحمیلی: غلبه منافع قدرتهای بزرگ بر حقوق بین‌الملل

جنگ رژیم بعث عراق علیه ایران در سال 1981 میلادی با تجاوز رژیم صدام به خاک ایران آغاز شد. در مدیریت این جنگ بازیگران منطقه ای و فرامنطقه‌ای اثرگذار بودند. به عبارتی باید گفت تنها جنگ بین المللی بود که تمام بازیگران منطقه ای و قدرت های فرامنطقه ای برای شکست ایران به اجماع نظری و سخت افزاری رسیده بودند. آنچه در این میان اهمیت دارد بررسی نقش شورای امنیت در مدیریت بحران جنگ رژیم بعث عراق علیه ایران است. بر این اساس سوال اصلی پژوهش این است که شورای امنیت سازمان ملل متحد به عنوان متولی اصلی حفظ صلح و امنیت بین‌المللی چه جایگاهی در مدیریت جنگ این رژیم علیه ایران داشت. برای پاسخ به این سوال در چارچوب نئورئالیسم و با روش توصیفی تحلیلی، این فرضیه به سنجش گذاشته می شود که شورای امنیت سازمان ملل در مدیریت جنگ رژیم بعث عراق علیه ایران تحت تاثیر منافع قدرتهای بزرگ قرار داشت و نتوانست براساس قواعد امنیت دسته جمعی عمل کند. در واقع براساس دیدگاه نئورئالیسم به سازمانهای بین المللی، شورای امنیت نه به عنوان نهاد تامین‌کننده امنیت دسته جمعی بلکه به عنوان ابزاری در دست قدرتهای بزرگ در جنگ تحمیلی رژیم بعث عراق علیه ایران عمل کرد.

The Legal Practice of the Security Council in the Imposed War: Dominance of the Interests of the Great Powers over International Law

The war of Iraqi Ba’athist regime against Iran broke out in 1981 by the aggression of Saddam’s regime against Iran. Regional and transregional actors influenced the processes involved in this war. In other words, it was the only international war in which all regional and transregional powers reached a theoretical and hardware consensus to defeat one side, Iran. In the meantime, the role of the Security Council in managing the crisis in the imposed war of iraqi Ba’athist regime against iran is quite significant. Accordingly, the main question of this research is: “what was the role of the UN Security Council, as the main custodian of international peace and security, in managing the war of Iraqi Ba’athist regime against Iran?” To answer this question in the context of neorealism, the researcher hypothesizes that: The UN Security Council was intended towards the interests of the great powers in managing the imposed war of iraqi Ba’athist regime against iran, and was not free to decide on the basis of the rules of collective security. In fact, from a neorealist view of international institutes, the Security Council acted not as an entity of providing collective security, but as an instrument in the hands of the great powers in the war of Iraqi Ba’athist regime against Iran.