واکنش ارقام مختلف برنج (oryza sativa) به سطوح مختلف شوری در شرایط آزمایشگاه

تنش شوری یکی از گسترده ترین تنش های محیطی بوده و عامل محدود کننده رشد و نمو گیاهان زراعی است. یکی از محدودیت های اصلی تولید برنج، تنش شوری است. در همین راستا، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سطوح شوری پائین (5/7، 15، 5/22 میلی مولار) و بالا (75 ،150، 225 و 300 میلی مولار) به همراه شاهد به عنوان فاکتور اول و نه رقم برنج (دولار، حسن سرایی، موسی طارم، کامفیروز، لنجان عسکری، غریب، دم سیاه ممسنی، 304، چمپای محلی یاسوج) به عنوان فاکتور دوم با سه تکرار در آزمایشگاه زراعت دانشگاه یاسوج در سال 1390 انجام شد. نتایج نشان دادند که در سطوح شوری بالا (بیش از 75 میلی مولار) رقم حسن سرایی با حداکثر درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی و طول ساقه چه نسبت به شوری های اعمال شده متحمل است و رقم دم سیاه ممسنی با حداقل صفات مزبور کمترین تحمل را داراست؛ ولی در سطوح شوری پایین (کمتر از 5/22 میلی مولار) با این که ارقام حسن سرایی به همراه لنجان و موسی طارم بیشترین درصد جوانه زنی را دارند؛ ولی حداکثر سرعت جوانه زنی به رقم موسی طارم و حداکثر طول ساقه چه به رقم غریب تعلق دارد. بنابراین، از نظر درصد جوانه زنی، رقم حسن سرایی برتر است؛ ولی از نظر حداکثر درصد و سرعت جوانه زنی، رقم موسی طارم برتر بود. پس در تنش شوری بالا نباید فقط به درصد جوانه زنی متکی بود، بلکه باید به سرعت جوانه زنی نیز توجه داشت ولی در تنش شوری پایین به علت عدم تمایز ارقام با درصد جوانه زنی باید صفات سرعت جوانه زنی و وزن خشک ساقه چه بیشتر مورد توجه باشند.

The reaction of different cultivars of rice (Oryza sativa) to high and low salinity in vitro condition

Salinity is one of the most extensive environment stresses and is a limiting factor for the growth and development of crops, such as rice. Then, an experiment based upon completely randomized design with four low levels (0, 7.5, 15, 22.5) and four high of salinity (75, 150, 225 and 300 mM) with control as the first factor and nine cultivars of rice (dollars, Hasan Saraii, Mousa Tarom, Kamfiruz, Lenjan Askari, Gharib, Domsiah Mamassani, 304, Champa Yasouj) as the second factor with three replications was conducted in 2012 in the Yasouj University. Results showed that Hasan Saraii had salinity tolerance with the most germination percentage, germination rate and shoot length at high salinity levels (more than 75 mM), and Domsiah Mamassani with the minimum of that traits had not any salinity tolerance. But in the low salinity (less than 22.5 mM), Hasan Saraii, Lenjan and Mousa Tarom had the highest percentage of germination. The maximum germination rate was due to Mousa Tarom and the maximum shoot length observed in Gharib variety. So it seems, if we would only consider the germination percentage, Hasan Saraii is the best variety and if the maximum germination percentage and rate are considered, the variety that would be considered is Mousa Tarom. Therefore, high salinity we should not just rely on the germination but the germination rate should also be noted and in lower salinity due to different cultivars germination percentage, germination rate and dry weight of root should be paid much more attention.