اثر نانواکسید روی بر دوره پرشدن دانه ارقام آفتابگردان (.helianthus annuus l)

کاربرد روی می‌تواند مقاومت و تحمل گیاهان به ویژه آفتابگردان را به شرایط نامساعد محیطی افزایش دهد و بر تشکیل دانه و عملکرد موثر باشد. برای بررسی اثر مقادیر مختلف محلول‌پاشی نانواکسید ‌روی، بر طول، دوره موثر، سرعت پرشدن و وزن دانه ارقام آفتابگردان آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با 3 تکرار در دانشگاه محقق اردبیلی به اجرا درآمد. تیمارها شامل ارقام مختلف آفتابگردان در سه سطح به نام‌های 191aline، 122aline و فرخ و ذرات نانواکسید روی در سه سطح شامل غلظت‌های صفر، 5/0 و 1 گرم بر لیتر بود که طی سه مرحله در مزرعه انجام شد. نتایج نشان داد که اثر متقابل سطوح نانواکسید روی و ارقام تفاوت معنی‌داری بر سرعت پرشدن دانه، دوره موثر پرشدن دانه، حداکثر وزن دانه و طول دوره پرشدن دانه داشتند. تیمار 5/0 گرم بر لیتر نانواکسید روی، سرعت پرشدن دانه و حداکثر وزن دانه را در ارقام 191aline و 122 aline افزایش داد، ولی در رقم فرخ موجب کاهش معنی‌‌دار وزن دانه نسبت به شاهد شد. همچنین، در رقم فرخ بین تیمارهای صفر، 5/0 و 1 گرم بر لیتر نانواکسید روی، در صفت سرعت پرشدن دانه، دوره موثر پرشدن دانه و طول دوره پرشدن دانه تفاوت معنی‌داری مشاهده نشد. به طورکلی، محلول پاشی نانو ذرات روی موجب بهبود وزن دانه و پارامترهای پرشدن آن گردید و ارقام خارجی واکنش مناسب‌تری به کاربرد این کود نشان دادند، در حالی که در رقم فرخ وزن نهایی دانه کاهش یافت. بنابراین، برای ارقام خارجی aline می‌توان از 5/0 گرم بر لیتر نانواکسید روی جهت افزایش عملکرد دانه استفاده کرد.

Effect of Nano Zinc Oxide on the Kernel Filling Period in Sunflower (Helianthus annuus L.) Cultivars

Application of zinc can improve the tolerance and resistance of plants especially sunflower to environmental stresses and be effective on kernel set and yield. To investigate the effects of zinc oxide nano particles on the length, effective period, rate of kernel filling and kernel weight in sunflower cultivars, a factorial experiment based on randomized complete block design with three replications was conducted at the University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran. Treatments were three sunflower cultivars as Aline 191, Aline 122 and Farrokh and three concentrations of nano zinc oxide including 0, 0.5 and 1 g lit1 which sprayed at three stages. Results showed that interaction of cultivar and nano zinc oxide was significant on kernel filling rate, effective period of kernel filling, maximum kernel weight and duration of kernel filling. Rate of filling and maximum kernel weight increased with 0.5 g lit1 spraying of Nano zinc oxide in Aline 191 and 122, but in Farrokh cultivar was significantly reduced in comparison to the control. Also, no significant difference was found between 0, 0.5 and 1 g lit1 of nano zinc oxide on kernel filling rate, effective kernel filling period and duration in Farrokh cultivar. In conclusion, foliar application of zinc oxide nano particles led to improvement of kernel weight and their filling parameters and more appropriate response was observed in foreign cultivars for this treatment, while final kernel weight decreased in Farrokh cultivar. Therefore, it can be used 0.5 g lit1 of nano zinc oxide for increasing grain yield in foreign cultivars of Aline.