تاثیر زوال بذر بر جوانه زنی و رشد گیاهچه ارقام آفتابگردان (helianthus annuus l)

کیفیت بذر از مهم‌ترین عوامل موثر بر جوانه‌زنی و سبزشدن بذر محسوب می‌شود. با هدف بررسی تاثیر زوال بذر بر جوانه‌زنی و رشد گیاهچه ارقام آفتابگردان، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه تحقیقات بذر مجتمع آموزش عالی شیروان انجام گرفت. برای ایجاد 7 تیمار مختلف زوال، بذرهای سه رقم قاسم، فرخ و برزگر به عنوان فاکتور اول برای مدت صفر (شاهد)، 24، 48، 72، 96، 120 و 144 ساعت به عنوان فاکتور دوم در دمای 43 درجه سانتی‌گراد و رطوبت نسبی 100 درصد نگهداری شدند. نتایج مقایسه میانگین ارقام نشان داد که رقم فرخ نسبت به دو رقم دیگر در تمامی سطوح زوال از درصد و سرعت جوانه‌زنی بیشتر و رشد گیاهچه‌ای مطلوب‌تری برخوردار بود. تجزیه رگرسیون مشخص نمود که درصد، سرعت و یکنواختی جوانه‌زنی، وزن خشک گیاهچه، طول ریشه‌چه و ساقه‌چه با افزایش دوره زوال به‌طور خطی در تمامی ارقام با کاهش مواجه گردید. در هر سه رقم زمان تا شروع و پایان جوانه‌زنی تحت تاثیر زوال افزایش معنی‌داری پیدا نمود. در مجموع چنین نتیجه گرفته شد که کیفیت بذر ارقام آفتابگردان تحت شرایط زوال با کاهش جدی همراه می‌گردد.

Effect of Seed Aging on Germination and Seedling Growth of Sunflower (Helianthus annuus L.) Cultivars

Seed quality is one of the most important factors affecting seed germination and seedling growth. In order to investigate the effects of seed aging on germination and seedling growth of sunflower cultivars, a factorial experiment was conducted based on completely randomized design with three replications in seed research laboratory of Shirvan Higher Education Complex. To create 7 different treatments of seed aging, seeds of three cultivars Ghasem, Farrokh and Barzgar (as the first factor) were kept at a high temperature (43◦ C) and high relative humidity (100%) for 0 (control), 24, 48, 72, 96, 120 and 144 hours (as a second factor). The results of mean comparison showed that germination percentage, rate and seedling growth of Farrokh cultivar was more than other cultivars in each aging level. Germination percentage, rate and uniformity, seedling dry weight, radicle and stem length reduced linearly with increase in the duration aging in the all cultivars. Under the aging conditions the time to beginning and ending of germination was significantly increased. Overall, it was concluded that seed quality of sunflower cultivars was seriously decreased under the aging conditions.