اثر تلقیح بذر با کودهای آلی و زیستی برشاخص‌های جوانه‌زنی و هتروتروفیک گیاهچه در ارقام گندم (Triticum Aestivum) دیم

مقدمه: کشور ایران در زمره مناطق خشک و نیمه خشک جهان قرار دارد که حدود 63 درصد از سطح زیر کشت گندم در آن بصورت دیم می باشد. استفاده از کودهای آلی و زیستی به عنوان یکی از مولفه های اصلی مدیریت مواد غذایی گیاه در کشاورزی پایدار می تواند نقش بسزایی در حل مشکلات ناشی از کودهای شیمیایی ایفا نماید. هدف از این پژوهش، بررسی تاثیر پیش تیمار بذرهای ارقام گندم دیم با کودهای زیستی و آلی بر شاخص های مرتبط با جوانه زنی و رشد هتروتروفیکی گیاهچه انجام پذیرفت.مواد و روش ها: آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاٌ تصادفی با سه تکرار درآزمایشگاه کنترل وگواهی بذر و نهال مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان همدان انجام شد. تیمارهای تلقیح بذر شامل کودهای آلی و زیستی: سی فول، روت، بیوهلث، تریکودرمین و شاهد بدون تیمار، روی هشت رقم گندم دیم شامل آذر 2، هشترود، باران، رصد، اوحدی، سرداری، تکاب و هما بود. بذرهای ضدعفونی شده با کودهای آلی و زیستی با غلظت های مشخص پیش تیمار شده و درون ژرمیناتور در دمای 20 درجه سانتی گراد قرار داده شدند. اولین روز شمارش و آخرین روز شمارش، بذرهای جوانه زده برای گیاه گندم به ترتیب روز چهارم و روز هشتم پس از شروع آزمایش بود. بذرهای جوانه زده در هر تیمار شمارش و شاخص های جوانه زنی از قبیل سرعت جوانه زنی، متوسط جوانه زنی روزانه، ضریب سرعت جوانه زنی، شاخص طولی و وزنی بنیه گیاهچه، وزن تر ریشه چه، ساقه چه و گیاهچه، استفاده از ذخایر بذر، کارآیی ذخایر بذر و کسر استفاده از ذخایر بذر محاسبه گردید.یافته ها: با کاربرد سطوح مختلف کودی سرعت جوانه زنی در تیمار هما ×بیوهلث (155 درصد)، متوسط جوانه زنی روزانه تیمار هشترود ×بیوهلث (69 درصد)، ضریب سرعت جوانه زنی تیمار اوحدی ×روت (60 درصد)، شاخص طولی گیاهچه تیمار اوحدی ×بیوهلث (108 درصد) و وزنی بنیه گیاهچه تیمار هما ×بیوهلث (64 درصد)، وزن تر ریشه چه تیمار هشترود ×روت (106 درصد)، وزن تر ساقه چه تیمار هشترود ×سی فول (23 درصد) و وزن تر گیاهچه تیمار هما ×بیوهلث (42 درصد)، نسبت طول ریشه چه به طول ساقه چه تیمار اوحدی ×تریکودرمین (75 درصد)، استفاده از ذخایر بذر تیمار هما ×بیوهلث (118 درصد) و کسر استفاده از ذخایر بذر تیمار هما ×بیوهلث (119 درصد) نسبت به شاهد افزایش یافت. ضمن اینکه کود بیوهلث و رقم هشترود در اکثر صفات مورد بررسی بیشترین میانگین ها را به خود اختصاص دادند.نتیجه گیری: نتایج بررسی سطوح مختلف کودی نشان داد پیش تیمار با کود بیوهلث در اکثر شاخص های مرتبط با جوانه زنی و رشد هتروتروفیکی گیاهچه دارای اختلاف معنی دار با سایر سطوح کودی بود.

The Effect of Seed Inoculation with Organic and Biologic Fertilizers on Germination and Heterotrophic Seedling Indices in Rainfed Wheat (Triticum aestivum) Cultivar

DOR: 98.1000/23831251.1398.6.77.11.1. 1575.1605Extended AbstractIntroduction: Iran is located in the arid and semiarid regions of the world with an average rainfall of 240 mm per year, which requires rethinking of the adoption of methods. One of the alternative ways is to use organic and biological fertilizers. Biological fertilizers are considered as the main and the most important factor in the integrated management of plant foods for sustainable agriculture as they play an important role in product improvement and efficiency. Therefore, this research was carried out with the aim of investigating the effect of seed pretreatment with some organic and biological fertilizers in rainfed wheat.Materials and Methods: A factorial experiment with three replications was conducted at the Laboratory of Seed and Plant Certification and Registration of the Center of Agriculture and Natural Resources Research located in Hamedan. Seed inoculation was considered in 5 levels (Seafull, Disper Root Gs., BioHealth, Trichodermin and control) on 8 different rainfed wheat cultivars (Azar2, Hashtrood, Baran, Rasad, Owhadi, Sardari, Takab and Homa). First, the seeds were disinfected with sodium hypochlorite, and were then cultured in special containers and were placed in the germinator at 20 ° C. After 4 and 8 days, the number of germinated seeds was counted. Germination seeds were counted in each treatment and germination indices such as germination rate, average daily germination, coefficient germination rate, longitudinal vigor index, weight vigor index, seedling fresh weight, root length/shoot ratio, shoot fresh weight, root fresh weight, seed reserve utilization rate, seed reserve utilization efficiency, fraction utilization seed reserve, seed dry weight were calculated.Results: With application of different levels of fertilizer, the rate of germination treatment Homa ×BioHealth (155%), average daily germination treatment Hashtrood ×BioHealth (69%), coefficient germination rate treatment Owhadi ×Disper Root Gs (60%), longitudinal vigor index treatment Owhadi ×BioHealth (108%), weight vigor index treatment Homa ×BioHealth (64%), root fresh weight treatment Hashtrood ×Disper Root Gs (106%), shoot fresh weight treatment Hashtrood ×Seafull (23%), seedling fresh weight treatment Homa ×BioHealth (42%), root length/shoot ratio treatment Owhadi ×Trichodermin (75%), seed reserve utilization rate treatment Homa ×BioHealth (118%), and fraction utilization seed reserve treatment Homa ×BioHealth (119%) increased, compared with the control. In addition, the application of BioHealth fertilizer and Hashtrood cultivar had the highest amount in almost all the mentioned attributesConclusion: Investigation of the different levels of fertilization showed that in most of the indices related to germination and heterotrophic growth of seedling, pretreatment with BioHealth biofertilizer had a significant difference with other fertilizer levels. Highlights:Evaluation of germination indices for recent cultivars of rainfed wheat, released by rainfed Research Institute of Iran.Investigating and comparing fertilizers with various multifactorial compounds (fungi and bacteria) and with each other.Conducting research on commercial compounds and comparison of live biochemical and nonorganic matters in a single experiment.