گاهنگاری مطلق (14c) و نسبی محوطه دوه‌گُز خوی با استفاده از روش طیف‌سنج جرمی شتاب دهنده (ams)؛ شواهدی از دوره مس‌و‌سنگ انتقالی، دالما و پیزدلی

با توجه به وجود برخی سوالات و ابهامات موجود در گاهنگاری باستان شناختی شمال غرب ایران، این محوطه به عنوان یکی از محوطه های کلیدی پیش از تاریخ این منطقه برای کاوش انتخاب گردید. در این پژوهش سعی بر آن است تا با ارائه گاهنگاری دقیق و لایه نگاری منسجم به ابهامات اساسی از جمله وضعیت فرهنگی منطقه در دوران نوسنگی جدید/مس و سنگ انتقالی، مس و سنگ قدیم (دالما) و نیز مشخص شدن وضعیت منطقه در دوران مس و سنگ میانی و جدید پرداخته شود. در این پژوهش با استفاده از گاهنگاری مطلق کربن 14 و روش طیف سنج جرمی شتاب دهنده (ams) شش نمونه از قطعات ذغال جهت تاریخگذاری مطلق مورد آنالیز قرار گرفته است که نتایج بدست آمده توانسته به برخی از ابهامات جدول گاهنگاری شمال غرب ایران پاسخ گوید. قبل از کاوش های کول تپه هادیشهر و دوه گُز خوی هیچ گونه گاهنگاری دقیقی برای بازه زمانی حد فاصل حسنلو دوره viii (پیزدلی) و حسنلو دوره vii (یانیق) ارائه نگردیده است. همان گونه که کاوش ها و مطالعات پیشین بازگو می کنند حسنلو دوره viii تا vii یک بازه زمانی هزار ساله را در بر می گیرند، اما نکته اساسی در این رابطه، وجود تنها دو دوره یعنی دوره پیزدلی و یانیق (کورا ndash; ارس ii) خود حاوی یکسری ابهامات فراوانی است، چراکه بر اساس مطالعات و کاوش های جدید مشخص گردیده است که چندین دوره در حد فاصل حسنلو viii و vii قابل تاریخگذاری است. همین موضوع یکی از ایرادات اساسی در ارتباط با جدول گاهنگاری است که برای باستان شناسی پیش از تاریخ این منطقه ارایه گردیده است. نتایج آنالیزها در نهایت بازه زمانی 54005000 ق.م. را برای دوره مسو سنگ انتقالی (dava g ouml;z i)، 50004500 ق.م. برای دوره مس و سنگ قدیم یا همان دوره دالما (dava g ouml;z ii)، 45004200 ق.م. برای دوره مس و سنگ میانی و جدید 1 یا همان دوره پیزدلی (dava g ouml;z iii) و در نهایت بازه زمانی 42003800/3700 ق.م. برای دوره مس و سنگ جدید 2 (dava g ouml;z iv) پیشنهاد می دهند.