طبقه بندی، بررسی و آنالیز بقایای استخوان های جانوری محوطه شیرتل (تپه شیره پز خانه) دشت قزوین از دورۀ نوسنگی تا عصر مفرغ

تپه موسوم به محوطه باستانی شیره پزخانه (شیرتل) در فاصله 9 کیلومتری جنوب شرقی شهر قزوین واقع شده است. با توجه به نمونه‌  هایی که به روش کربن14 تاریخ  گذاری مطلق شده  اند (شامل دو نمونه زغال و چهار نمونه   از بقایای استخوان  های جانوری) این محوطه از عصر برنز تا اواسط عصر آهن را شامل می  شود. افزون بر بقایای به دست آمده از این محوطه مانند اماکن استقراری، سفال، پیکرک و بقایای انسانی و غیره، مجموعه   بقایای استخوان  های جانوری به دست آمده است که در بین آن  ها می  توان از بقایای استخوانی بز، گوسفند، غزال، گاو، گوزن، اسب سانان و درصد اندکی بقایای استخوانی سگ سانان، جوندگان و گراز را نام برد. در میان مجموعه استخوان  های جانوری در محوطه شیرتل بیشترین درصد فراوانی را بقایای استخوانی گاو اهلی(bos taurus) تشکیل می  دهد که با انواع آثار برش، آثار سوختگی و شکستگی قابل شناسایی هستند؛ با توجه به درصد بالای گاو اهلی نابالغ در این مجموعه به نظر می  رسد، از نیروی محرکه این گونه جانوری بیشتر در مزارع و تسریع فرایند کشاورزی استفاده شده است. در مجموعه بقایای استخوانی محوطه شیرتل از رسته نشخوار کننده  های کوچک (small ruminant) همانند دیگر محوطه-های دشت قزوین گوسفند اهلی(ovis aries ) بیشترین درصد فراوانی را دارد. افزون بر نقش پروتئین در رژیم غذایی جوامع انسانی، از بقایای به  دست آمده از محوطه شیر تل این  طور به نظر می  رسد که از استخوان  های حیوانات اهلی برای ساخت ابزار استخوانی استفاده کرده  اند. در این محوطه تعدادی بقایای استخوان  های حیوانات وحشی نیز به دست آمده است که نقش شکار در اقتصاد معیشتی مردم را نشان می  دهد. در انتها به تحلیل هریک از بقایای استخوانی از گونه های مختلف پرداخته شد.

classification, examination and analysis offaunal remains from tepe shirtal (shirepazkhane) in the qazvin plain spanning the neolithic to the bronze age

the archaeological mound of shirtal (shirepazkhaneh) is 9 km southeast of qazvin. in light of aadiocarbon determinations (deriving from two charcoal and four faunal samples) the archaeological sequence at the site spans the neolithic period to the mid-bronze age. remarkable finds from the site include pottery, figurines, and human skeletal remains. it has also produced a faunal assemblage consisting of goat, sheep, gazelle, cow, deer, horse, dog, rodents, and boar skeletal remains. the large number of the faunal assemblage as well as the diversity of represented species prompted us to study and classify the related remains. a remarkable number of long bovine bones occur within the assemblage. modern reference samples and animal atlases revealed the domestic cow (bos taurus) as a predominant species, whose remains exhibit a variety of cuts, burning indications, and fractures. these observations led us to take a closer look at the functions that the animal served. due to the presence of high percentage of immature domestic cattle, the species was probably used in farms to accelerate agricultural processes. among the represented small ruminants in the shirtal assemblage, as in those from other sites across the qazvin plain, domestic sheep (ovis aries) is the most frequent. in addition to the role of protein as a dietry supplement, the assemblage from the site seems to suggest that domestic animal bones were also used in tool making. a number of remains from wild animals were also attested, a fact that evinces the role of hunting in the local subsistence economy. skeletal remains from all represented species were analyzed as part of this study.