بازنمود رویداد حرکت فعل «ذَهَبَ» در قرآن کریم: رویکردی شناختی

حرکت، مفهومی اولیه، جهانی و پیچیده است که در زبان های گوناگون، با عناصر روساخت متفاوتی بازنمایی می شود. مطالعات تالمی در واقع شروع مطالعات زبان شناسی شناختی در موضوع حرکت محسوب می شود؛ تالمی روابط نظام مند میان روساخت ها و ژرفﹾ ساخت های زبانی را تبیین نموده است. مقاله حاضر به بررسی مفهوم سازی فعل حرکتی ذَهَبَ در قرآن بر مبنای الگوی واژگانی شدگی تالمی پرداخته است.پیکره پژوهش حاضر56آیه مشتمل بر ماده«ذَهَبَ»است که از این تعداد، 48 روساخت فعل «ذَهَبَ» مشاهده شد و پس از تحلیل داده ها در بافت قرآنی، 28 نمونه استعاری و 20 مورد غیراستعاری و به معنای حرکت فیزیکیِ رفتن کشف شد. در مرحله بعد بسامد و نحوه کاربست مولفه های رویداد حرکت استخراج و نقش آن در بهبود و تدقیق تفسیر آیات قرآن مشخص شد. نتایج این پژوهش نشان می دهد که تمامی چهار مولفه اصلی رویداد حرکت و دو مولفه فرعی در گزاره های مورد مطالعه وجود دارد و بالاترین بسامد در میان مولفه های اصلی، مربوط به مولفه مسیر وجزءحرکتی(20مورد)سپس مولفه پیکر/زمینه(19مورد)و در مولفه های فرعی، سبب(13مورد) است. یکی دیگر از نتایج مقاله حاضر، تبیین وقوع بسط معنایی در روساخت مشترک مفهوم «رفتن» در قالب مفاهیم«برطرف شدن»،«نابود شدن» و «مردن» است.

The Representation of the Movement Event in verbZAHABA in the Holy Quran: A Cognitive Approach

Motion is a basic, universal and complex concept that is represented in different languages by different surface expression .Talmy´s studies are the beginning of cognitive linguistic on the subject of movement ;Talmy explains the systematic relations between linguistic surface expression and profound expression.The present article examines the conceptualization of subjective motion verb “Zdahaba” in the Holy Qur’an.The data in this paper, in a figurative analysis, investigate how the motion event is represented. The body of the present study consists of56verses48surface expression were observed as a moving event.28metaphorical and20non metaphorical cases of physical movement were discovered. The results of this study show that all four main components of the motion event, as well as the two subcomponents of cause and manner, are present in the studied propositions. The highest frequency among the main components is related to the path component and the moving component of 20 cases, then the figure ground component to 19 cases to the subcomponents, to 13 cases. Another result of the present paper is explaining the occurrence of the common surface expression of the concept of &going& in the concepts of &being eliminated&,&destroying& and&dying&.