بررسی نشانگرهای فراگفتمان تعاملی درقرآن

فراگفتمان نگرشی جدید در تحلیل کلام است که در آن نویسنده به طرق مختلف به منظور تعامل با مخاطب حضور خود را در متن نشان می‌دهد. در پژوهش حاضر به ارزیابی انواع نشانگرهای فراگفتمان تعاملی از قبیل: فراگفتمانهای یقین‌نما، خوداظهار، دخیل‌ساز، نگرش‌نما و تردیدنما بر اساس انگارۀ هایلند و تس (2004) در سوره‎های واقعه، حشر و الرحمن پرداخته‎ایم. دلیل انتخاب این سوره‎ها علاوه بر مفاهیم ارزنده و شگرف آیات، تاکید فراوان روایات اسلامی به قرائت مستمر آنهاست که خود نشان دهندۀ اهمیت والای این سه سوره در قرآن است. نتایج بررسی فراگفتمانها در سوره‎های فوق که به روش توصیفی تحلیلی انجام شده، نشان داده است که اولا ًطبقه‌بندی آیات این سه سوره فراتر از تقسیم‎بندی هایلند و تس (2004) است. ثانیاً تنها فراگفتمانهای یقین‌نما، خوداظهار، دخیل‌ساز و نگرش‌نما با بسامدهای مختلف در سوره‌ها مشاهده شده‌اند، بطوریکه در سورۀ واقعه و الرحمن دخیل‌سازها و در سورۀ حشر، نگرش‌نماها از بسامد بالاتری برخوردار بوده‌اند. فراگفتمانهای تردید‌نما در هیچ یک از سه سوره‎ مشاهده نشده‌اند که نشانگر اطمینان، یقین و راستی کلام قرآن نسبت به هر نوع متن نوشتاری دیگر است.

The study of metadiscourse in Quran

Metadiscourse is a recent theory in discourse analysis in which a writer reveals his presence through different ways in the text to interact with the readers. In this article, we investigated the interactional metadiscourse in Surahs of Quran; Alwaqi’ah, Alhashr and Arrahman based on Hyland and Tse’s (2004) model who divided interactional metadiscourse into: boosters, self mentions, engagement markers, attitude markers and hedges. The selection of these surahs is based on the high emphasis on their continuous reading which shows the significant and prodigious meanings. The method of this research is qualitative and quantitative. The results showed that first, the classification of these verses is superior than the mentioned division. Second, among all metadiscourse markers only boosters, self mentions, engagement markers and attitude markers were observed with different frequencies, so that in Alwaqi’ah and Arrahman, the engagement markers and in Alhashr, the attitude markers had the highest frequency. Hedges were not observed in the verses that indicates the assurance, certainty and accuracy of Quran’s verses in comparison with any other text.