تحلیل مفهومی «قرب» حقیقی و مجازی در قرآن کریم با تاکید بر دیدگاه مفسران

تقرب انسان به پروردگار، به عنوان قرار نهایی و نقطه کمالی او محسوب گشته و دغدغه بندگان باورمند بوده است. اگر چه به تصریح قرآن، برخی در انتخاب اله و شیوه تقرب به او دچار خطا گشته اند، اما اصالت مسئله قرب، همواره برقرار است.آنچه مدنظر پژوهش حاضر می‌باشد، بررسی حقیقت یا مجاز بودن قرب، در آرای مفسران قرآنی و به روش توصیفی تحلیلی است. قرب با معانی مادی و اعتباری در قرآن کاربرد یافته است.در حالی که دسته قلیل دوم، با نگاه حقیقت انگارانه، مساله قرب را تبیین نموده‌اند. از مبانی حقیقت انگاران در اثبات دیدگاه خود، ماوراءالطبیعه‌سازی مفاهیم با کاربردهای مادی در قرآن است که در مورد قرب نیز به وقوع پیوسته است.آنان معتقدند در تفصیل فاصله بین دو پدیده که یک طرف یا دو طرف آن زمان‌مند و مکان‌مند نباشد، کاربرد معنای مادی و فیزیکی قرب به عنوان پوسته مفهوم و اصل رابطه همبستگی میان انسان و خداوند، به عنوان هسته آن می‌باشد. هرگاه در قرآن، معنای موسعی از استعاره یا مجاز درنظر گرفته شود که در مقابلِ حقیقت‌گویی باشد، می‌توان گفت که قرآن مفهوم‌سازی تازه‌ای از این واژگان ارائه داده‌است. بنابراین، حقیقت‌انگاری مفهوم قرب، هیچ تقابلی با اصل تنزیه خداوند نداشته و می‌‌توان برای آن وجودی مستقل قائل گردید

Conceptual analysis of real and virtual proximity in the Holy Quran Emphasizing the views of commentators

Man’s closeness to God has been considered as his final appointment and point of perfection and has been the concern of believing servants. What is the importance of nearness to God and what are the ways to obtain it, has been considered by Quranic thinkers and commentators and an attempt has been made to examine different aspects of the issue. The issue of spiritual closeness has been discussed in the Qur’an in the form of Seleucid status and formative closeness, and supplies and quality are arranged on them. The aim of the present study is to examine the truth or permissibility of proximity in the Qur’an. . This article examines this dimension of the subject in a descriptiveanalytical manner, citing the opinions of commentators. Some commentators, by avoiding falling into the valley of incarnation and similitude, have considered the nearness of God as a metaphor for God’s knowledge and surroundings, and have not been able to attribute an independent truth to it. One of the principles of truthseekers in proving their view is the art of the Qur’an in the supernaturalization of concepts with material applications, which has also occurred in the case of proximity