بررسی هم‎زمانی وجوه معنایی «رَبّ» در قرآن با رویکرد باهم‌آیی واژگانی

تعدد معنایی واژه، با کاربرد آن در همایندها و ترکیب های مختلف واژگانی محدودتر می شود. ساختار باهم آیی ها یا همایندهای واژگانی در تعیین معانی دقیق آن دسته از واژه‌های قرآنی نیز که برداشت‌ها و ترجمه‌های متفاوتی از آن ارائه می‌شود، نقش اساسی ایفا می‌کند؛ از جمله واژه «رَبّ» که در مورد معناشناختیِ ریشه‌ای، تاریخی، کاربرد و نیز در مورد معانی و دلالت‌های آن در مواردی اتفاق‌آراء نبوده یا در تعیین این دلالت‌ها به‌ویژه در قرآن کریم و ترجمه آن، تنها به برخی از جنبه‌های کاربردی این واژه در همان ابتدای پیدایش استناد می‌شود. در ترجمه‌های مکارم شیرازی، فولادوند و صفوی گاهی واژه «ربّ» به عنوان معادل کلماتی مانند: صاحب، آقا، پروردگار، پادشاه و غیره به کار رفته است که این امر سبب شده دلالت و ترجمه آن نیز در برخی آیات به غیر خدا اطلاق شود. پژوهش حاضر با تکیه بر روش توصیفی تحلیلی بر آن است تا با توجه به اصل باهم‌آیی واژگان، دلالت‌های واژه «رَبّ» را برهه زمانی نزول قرآن، متن و ترجمه آن بررسی کند. نتیجه پژوهش نشان می‌دهد صورت اسمی واژه «رَبّ» در همه سوره‌ها به‌جز آیات 41، 42 و 50 سوره یوسف درباره خداوند متعال استعمال شده است. لذا اطلاق آن به غیر خدا در ترجمه آیاتی مانند آیه 23 سوره یوسف صحیح نیست. اما ...

The study of the syntax of the meaning of Rab in the Qur’an with the lexical coherence approach

The semantic multiplicity of the word is more limited by its application in concurrency and lexical compositions. The structure of the congregations or lexical conventions plays an essential role in determining the exact meanings of those Qur’anic words, with different interpretations and interpretations, including the word rab, which is about the semantic root, historical, application, and also the meanings And its implications are not inconsequential, or in the determination of these implications, especially in the Holy Qur’an and its translation, only some of the applied aspects of the term are cited at the very beginning of the Genesis. In the translations of MakaremeShirazi, Pulāḍāḍ and Safavi, the word rab is sometimes used as the equivalent of words such as: the owner, the gentleman, the lord, the king, etc. This has led to the signification and translation of it in some verses other than God. . The present research is based on the descriptiveanalytical method in order to study the implications of the word rab for the time of the Qur’an’s revelation, its text and its translation, according to the principle of consistency of the vocabulary. The result of the research shows that the nominal face of the word