تحلیل و ارزیابی شواهد فلسفی، عصب شناختی و تربیتی هوش های چندگانه گاردنر

نظریه هوش های چندگانه گاردنر، یکی از پرنفوذترین نظریه ها در حوزه شناخت هوش و ظرفیت های شناختی ذهن انسان می باشد. این نظریه به طور گسترده از سوی کارگزاران تربیتی در سطح دنیا، مورد پذیرش قرار گرفت و مقالات و کتاب های متعددی برای شیوه اثرگذاری و هدایت فرایندهای تربیتی بر مبنای این دیدگاه شکل گرفت. اما هم زمان نقدهای سختی نیز از زوایای فلسفی، عصب شناختی و تربیتی به این دیدگاه وارد شده است. در کشور ما این نقدها مورد توجه قرار نگرفته و این دیدگاه با استقبالی کم نظیر به کار بسته شده و حتی به اسناد رسمی نیز راه یافته است. این مقاله با رویکردی تحلیلی، در سه حوزه فلسفی، علم اعصاب و تربیتی نقدهای وارد شده به این دیدگاه را مورد تحلیل قرار داده است و پاسخ های گاردنر و مدافعان دیدگاه وی را مورد سنجش قرار داده است. نتایج بررسی و تحلیل حاکی از آن است که دیدگاه گاردنر به رغم پذیرش گسترده، با ابهامات و کاستی های جدی مواجه است و لازم است در کاربرد آن احتیاط لازم صورت پذیرد.