تحلیل رویکرد زیست‌محیطی در قراردادهای نفتی

هدف از نگارش این مقاله مطالعه چگونگی مواجهه قراردادهای نفتی با موضوع محیط زیست است. در این راستا، با نگاهی به سابقه قراردادهای نفتی از زمان امتیازات سنتی (تا اواسط قرن بیستم) ملاحظه شد که در قراردادهای این دوره مسئله محیط زیست مطرح نبوده و تنها یک مورد از امتیازات به موضوع پرداخته بود که آن نیز ناقص بود و و سازوکار مشخصی نداشت. در قراردادهایی که از نیمه قرن بیستم منعقد شد، رفته‌رفته شروطی درباره حمایت از محیط زیست درج شد و هم اکنون بیشتر قراردادهای نفتی حاوی چنین ماده‌ای‌اند؛ در برخی قراردادها تعهدات مفصل و مشخصی درباره حفظ محیط زیست، برچیدن تاسیسات و حفظ محیط زندگی بومیان ساکن در ناحیه عملیات وجود دارد. با این حال، مطالعه الگوهای مختلف قراردادی نشان می‌دهد که مقررات مندرج در قراردادها غالباً کلی و مبهم است و در موارد زیادی توانایی تحمیل تکالیف مشخص قابل اجرایی بر شرکت‌های سرمایه‌گذار را ندارند. به‌نظر می‌رسد کشورهای سرمایه‌پذیر جذب سرمایه را بر حفظ محیط زیست ترجیح می‌دهند و در این خصوص به ذکر مقرراتی کلی بسنده می‌کنند.

An analysis of the environmental approach in oil contracts

The purpose of this article is to study how oil contracts deal with the issue of the environment. In this context, with a view to the history of oil contracts, since the traditional privileges namely up to the midtwentieth century, it was found that environmental issues had not been raised in the contracts in this period of time and only one of the advantages had dealt with such issue which was itself incomplete and lacked a clear mechanism. Gradually, in the contracts which were concluded by the midtwentieth century onwards, provisions regarding the protection of the environment were inserted therein and at the present time most of the oil contracts contain such provisions. In some contracts, there are detailed and specific commitments to environmental protection also related to dismantling of facilities and protecting the environment of indigenous peoples living in the area of operation; however, a study of different contractual patterns shows that the provisions of the contracts are mostly general and vague and, in many cases, they are not able to impose specific obligations applicable to investing companies. It seems that investee countries preferred the attraction of investment on environmental protection and in this respect they just mention some general rules.