واکنش های حیاتی بذر بنه (Pistacia Atlantica) به پیش‌تیمار بذر، خراش‌دهی و تیمارهای شیمیایی

تکثیر بنه از طریق کشت بذر انجام می شود، ولی وجود رکود مکانیکی و فیزیولوژیکی از عوامل بازدارنده جوانه زنی بذر در این گیاه هستند که به دنبال آن باعث کاهش درصد و سرعت جوانه زنی بذر می شود. در این پژوهش بذر های بنه در مرحله رسیدگی کامل در اواخر تابستان سال 1393 از مناطق کوهستانی شهرستان دهلران جمع آوری و پس از پوست گیری با قرار دادن در محلول هیپوکلریت سدیم (یک درصد کلر فعال) به مدت 15 تا 20 دقیقه ضدعفونی و بعد از آن سه مرتبه با آب شستشو شدند. این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی در سه تکرار با چهار فاکتور شامل: خراش دهی در دو سطح (بدون خراش دهی و تیمار با اسید سولفوریک 98 درصد)، سرمادهی در سه سطح (بدون تیمار سرمایی، سرمادهی مرطوب در چهار درجه سانتی گراد و سرمادهی خشک در 20 درجه سانتی گراد)، نیترات پتاسیم در سه سطح (صفر، یک و دو درصد) و اسید جیبرلیک در دو سطح (صفر و 200 میلی گرم درلیتر) انجام شد. ارزیابی اولیه شاخص های حیاتی بذر مانند جوانه زنی و رشد اولیۀ گیاهچه ها نشان داد که کاربرد همزمان سه تیمار خراش دهی بذور با اسید سولفوریک 98 درصد، سرمادهی مرطوب و اسید جیبرلیک 200 پی پی ام، بیشترین تاثیر را در شکستن رکود بذر و به دنبال آن افزایش درصد و سرعت جوانه زنی بذور بنه و همچنین رشد اولیۀ گیاهچه ها دارند. همچنین نتایج حاصله، اثرات مثبت اسید جیبرلیک را در افزایش طول ساقه چه نشان داد.

Vital Reactions of Wild Pistachio Seeds (Pistacia atlantica) to Seed Priming, Scarification and Chemical Treatments

Propagation of P. atlantica is through seed culture, however, the mechanical and physiological dormancy decrease germination parameters of seeds in this species. In this study, the seeds of Pistacia atlantica were collected at normal fully mature from mountain regions of Dehloran city in the late summer of 1393. The skins of seeds removed and the seeds were disinfected in sodium hypochlorite solution (1% of active chlorine) for 15 to 20 minutes and then were rinsed three times with sterile water. An experiment was conducted as factorial based on completely randomized design with three replications. Four factors were evaluated in this experiment, including, scarification (control and sulphuric acid (H2SO4) for 10 minutes), stratification (control, moist chilling in +4 deg;c and dry chilling 20 deg;c), potassium nitrate (0, 1% and 2% KNO3) and gibberellic acid (0 and 200 ppm GA3). Primary evaluation of vital indicator in seed such as germination and shoot length of plantlets showed the effective role of seed scarification by H2So4 beside of moist chilling in +4 deg;c and treatment by 200 ppm GA3. Results indicated the presence of mechanical barrier with physiologic dormancy of embryo that prevents germination of seeds. Applied treatments had significant effects on improvement of seed germination and better growth of seedlings. Also, seed priming with gibberellic acid had positive effect on the primary growth of seedlings.