ارتباط بین خشکیدگی درختان بلوط ایرانی با عوامل محیطی و خصوصیات جنگل‌شناسی در جنگل حفاظتی دنا

در سال های اخیر تغییرات اساسی در ساختار اکوسیستم های جنگلی زاگرس روی داده است که از جمله آن می توان به خشکیدگی گونه اصلی این منطقه، بلوط ایرانی (quercus brantii lindl.) اشاره کرد. بر این اساس در این تحقیق سعی گردید تا ارتباط بین میزان خشکیدگی درختان را با خصوصیات جنگل شناسی و شرایط توپوگرافی و خاکی بررسی شود. پس از انجام جنگل گردشی قسمت هایی از جنگل که دارای خشکیدگی هستند، مشخص و در هر شکل زمین (ارتفاعات، شیب ها، جهات جغرافیایی و فرم زمین متفاوت)، سه پلات انتخاب شد. در مجموع 23 پلات در منطقه دنا نمونه برداری شد. در هر پلات، متغیرهای فیزیوگرافی و جنگل شناسی ثبت و نمونه خاک برای آزمایش های فیزیکی و شیمیایی خاک برداشت شد. سپس درختان در سه کلاسه مختلف خشکیدگی کم (150 %)، متوسط (3015 %) و بالا (30 lt; %) تقسیم بندی شدند. نتایج نشان داد که شیب های زیاد و جهت های جنوبی از درصد خشکیدگی بیشتری برخوردارند، اما متغیر های خاکی هیچ گونه رابطه معنی داری با خشکیدگی نشان ندادند. نتایج جنگل شناسی نیز نشان داد که بیشترین خشکیدگی در درختان با قطر های کم و متوسط و نیز با مساحت تاج پوشش بیشتر اما ارتفاع کمتر وجود دارد. از طرف دیگر نتایج همبستگی، رابطه معنی دار مثبت بین تعداد جست زیاد و درصد خشکیدگی را نشان داد. درواقع درختان در فرم شاخه زاد، بیشترین خشکیدگی را داشتند. به طورکلی می توان گفت که شرایط توپوگرافی و جنگل شناسی ازجمله عوامل مهمی هستند که می توانند بر چگونگی پراکنش خشکیدگی درختان بلوط ایرانی به ویژه بر روی درختان کوچک و شاخه زاد تاثیر بگذارند.

Relation between Dieback of Quercus brantii Lindl. Trees with Ecological and Sylvicultural Factors, (Study Area: Dena Protected Area)

In recent years, fundamental changes in the ecosystems of Zagros forest structure have occurred, including the decline of brant rsquo;s oak (Quercus bratii Lindl.) that is main species in this region. So this research intends to study trees decline in relation to sylviculture, topography, and soil characteristics. For this purpose, first, parts of forest that showed oak decline were identified by field survey and three plots were selected in every land form (elevation, slope, geographic directions and different land forms). 23 plots were totally selected in Dena area. In each plot physiographic variables, sylviculture parameters were recorded and then soil samples were collected for soil physicochemical experiments. Trees were categorized in three classes including low (015%), medium (1530%) and high decline (gt;30%). Results of topography showed that high slopes and south directions had more decline, but soil factors showed no significant correlation with decline. The sylviculture results showed that low and medium diameter classes, the greater canopy area and the lower height of trees were more declined. In the other side, correlation results showed positive significant relationship between coppices shoot and decline percentage. In fact, trees in the form of coppice had the most declines. In general, it can be said that topography and forestry factors in the studied area are among the important factors affecting distribution of oak trees decline and situation and amount of dieback especially for small and coppice trees.