اثرات بوم شناختی جاده های جنگلی بر برخی متغیرهای رویشی و خاکی ذخیره گاه جنگلی بادام کوهی(Amygdalusscoparia Spach) بخش زرین آباد دهلران

احداث جاده های جنگلی شرایط خاصی را در حاشیه آنها ایجاد می کند که این شرایط دارای جنبه های مثبت و منفی است. این مطالعه به بررسی جنبه های بوم شناختی جاده های جنگلی در ذخیره گاه جنگلی بادام کوهی زرین آباد دهلران پرداخته است. بعد از انتخاب مکان مناسب برای نمونه برداری، سه خط نمونه در جهت عمود بر محور جاده و در دو طرف آن پیاده شد. در هر خط نمونه چهار قطعه نمونه مربعی شکل (10 ×10 متر) که به فواصل یک، بیست، هشتاد و دویست متر از جاده قرارگرفته بودند، انتخاب شدند. همچنین فاصله بین خط نمونه ها 90 متر بود. جهت دستیابی به هدف مطالعه، در داخل هر قطعه نمونه متغیرهای رویشی نظیر قطر یقه، ارتفاع و تاج پوشش درختان و همچنین متغیرهای خاکی نظیر هدایت الکتریکی، اسیدیته، وزن مخصوص ظاهری، بافت، کربن آلی و نیتروژن خاک ثبت شدند. یافته های تحقیق نشان داد که جاده سازی بر متغیر تاج پوشش در فاصله یک متری، بر متغیر قطر یقه در فواصل یک و بیست متری و بر متغیر ارتفاع نیز در فواصل یک و هشتاد متری از جاده اثر معنی دار (p<0.05 ) داشته است. همچنین متغیرهای کربن آلی و نیتروژن خاک در فاصله یک متری با فواصل بیست، هشتاد و دویست متری از جاده اختلاف معنی داری را در سطح اطمینان 95 درصد نشان داده است. به طوری که بیشترین مقادیر این متغیرها در فاصله بیست متری از جاده مشاهده شد (به ترتیب 68/1%، 21/0% و 28/8). با افزایش فاصله از جاده میزان هدایت الکتریکی کاهش و اسیدیته خاک افزایش یافته بود که البته این تغییرات معنی دار نبودند. همچنین تاثیر جاده سازی بر متغیرهای ذرات تشکیل دهنده خاک و وزن مخصوص ظاهری خاک نیز بی اثر بوده است. به طور کلی نتایج این تحقیق اثرات جاده های جنگلی بر متغیرهای رویشی نظیر قطر یقه، ارتفاع و تاج پوشش و همچنین متغیرهای ادافیکی نظیر کربن آلی و نیتروژن خاک را مورد تایید قرار داد.

Ecological Effects of Forest Road on Some Growth and Edaphic Variables in Amygdalus scoparia Forest Reserve, Dehloran-ZarinAbaad

Construction of forest roads creates certain conditions in roadside that this situation has its positive and negative effects. This study was done to evaluate the ecological effects of forest road in Amygdalusscoparia forest reserve in Dehloran, Zarin Abaad. After selecting a suitable location for sampling, three transects in the direction perpendicular to the axis of the road in both sides was selected. Four plots (10 ×10 m) in each transect which located at distance of 1, 20, 80 and 200 meters from the road, were selected. The distance between transects was 90m. In other to achieve the aim of study, in each plot growth variables such as Collar diameter, Height and Crown of trees as well as Ec, pH, Pb, soil texture, organic carbon and nitrogen were recorded. The results show that the road construction on the tree crowns, only at 1 meter, on the collar diameter at 1 and 20 meter and on the height at 1 and 80 meter distance from the road there were a negative significant (p lt; 0/05) effect. Also, organic carbon and nitrogen at a distance of one meter from road had a significant (p lt; 0/05) differences with 20, 80 and 200 meters. However, most of these variables were seen at a distance of 20 meter (1/68%, 0.21% and 8/28 respectively). Ec was reduced and pH was increased with increasing distance from the road, but these differences were not significant. In addition, road construction had not significant effect on the Pb and soil texture. In general, the results of this study approved the effects of forest roads on growth variables such as collar diameter, height and crown of trees and also edaphic variables such as organic carbon and nitrogen.