مشخصه های کمی و خاکشناسی توده‌های خالص و آمیخته بلندمازوQuercus Castaneifolia C.A. May (در طرح جنگلداری سرخداری استان گلستان)

مقدمه و هدف: بلندمازو quercus castaneifolia c.a. may از ارزشمندترین گونه های بوم‌سامانه‌های جنگلی هیرکانی از دیدگاه زیست محیطی و اقتصادی می باشد. هدف این مطالعه، شناخت دقیق تاثیر الگوهای آمیختگی چند گونه‌ای بر ویژگی‌های کمی توده و خاک تحت پوشش بلندمازو در رویشگاه طبیعی بوده که می‌تواند اطلاعات مفیدی را در مدیریت پایدار و نزدیک به طبیعت جنگل‌کاری‌های آتی با این گونه فراهم آورد. مواد و روش ها: در پژوهش حاضر، سه توده خالص بلند مازو (بلندمازو حداقل 90%)، توده آمیخته بلندمازوانجیلی به همراه افرا (50% بلندمازو) و توده آمیخته افراانجیلی به همراه بلندماوز (کمتر از 20% بلندمازو) در طرح جنگلداری سرخداری در استان گلستان انتخاب شده و برخی ویژگی‌های جنگل‌شناسی و خصوصیات خاک در آنها مورد بررسی قرار گرفت. برای این مطالعه در هر یک از توده های مورد بررسی اقدام به پیاده کردن شبکه آمار برداری به ابعاد 150 در 200 متر به روش تصادفیسیستماتیک و 15 قطعه نمونه آمار برداری دایره ای 1000 متر مربعی برداشت شد (در مجموع 45 قطعه نمونه دایره ای در کل توده ها).یافته ها: بر اساس نتایج میانگین بدست آمده، تراکم درختان موجود در سه توده بلندمازو خالص، آمیخته 50% و آمیخته کمتر از 20% به ترتیب برابر با 274، 289 و 252 در هکتار و میانگین حجم توده سرپا برابر با 442، 394 و 371 متر مکعب در هکتار بوده است. بیش‌ترین فراوانی در قطرهای 35> سانتی‌متر، مربوط به توده بلندمازو و در قطرهای 35> سانتی‌متر مربوط به توده آمیخته 20% بلند مازو می‌باشد. بیش‌ترین ارتفاع کل درختان در طبقات قطری <55 سانتی‌متر در توده بلند مازو خالص مشاهده گردید..بیش‌ترین میزان ph خاک در بلندمازو خالص (6/6) و کم‌ترین آن در توده 20% بلند مازو (5/99) اندازه‌گیری شد. همچنین بیش‌ترین میزان مواد آلی و نیتروژن خاک در توده بلندمازو خالص (به ترتیب 6/90 و 0/73 درصد) و کم‌ترین آن در توده 20% بلند‌‌ مازو (4/15 و 0/40 درصد) مشاهده گردید. از نظر مقدار فسفر و پتاسیم قابل جذب نیز تیمارهای بلندمازو خالص و 50% بلند مازو حاوی مقادیر بالاتری نسبت به توده‌ی 20% بلندمازو می‌باشند.نتیجه‌گیری: در مجموع افزایش تراکم درختان بلند مازو باعث افزایش رشد کمی توده و همچنین باعث بهبود خواص شیمیایی خاک از قبیل مقدار مواد آلی و عناصر نیتروژن، پتاسیم و فسفر بوده است.

Quantitative growth and Soil Characteristics of Pure and Mixed Stands of Quercus castaneifolia (in Sorkhdary Forest Management Plan in Golestan Province)

Introduction and objective: Quercus castaneifolia C.A. May is one of the most valuable species of Hyrcanian forest ecosystems in terms of an environmental and economic aspects. The aim of this study was to assess the effects of multicultural mixing patterns on the quantitative characteristics and soil properties in Q. castaneifolia stands in the natural habitat, which can provide useful information in the sustainable management close to the nature of future afforestation with this species.Material and methods: Three stands of Q. castaneifolia; i) pure stand (at least 90% Q. castaneifolia), ii) QuercoParroteum with Acer (ca. 50% Q. castaneifolia) and iii) AceroParroteum with Quercus (less than 20% Q. castaneifolia) with four replications were selected to investigate some silvicultural and soil characteristics in the Sorkhdary forest management plan in Golestan province. For this study, in each of the studied stands, a 150 ×200meter sampling network was implemented using a randomsystematic method and 15 circular sampling samples of 1000 square meters were collected (a total of 45 circular sampling plots in all stands).Results: The results showed that the average trees number, in three pure Quercus stand, 50% and 20% Q. castaneifolia mixed stands were 274, 289 and 252 ha1 and the calculated mean stands volume were 442.27, 394.87 and 371.65 m3ha1, respectively. In pure Quercus stands had trees mostly the diameter breath height (DBH) >35 cm and in 20% Q. castaneifolia mixed stand had most trees DBH< 35 cm. The highest total tree height was measured in the DBH >55 cm in Q. castaneifolia pure stands. The highest soil pH was measured in Quercus pure stands (6.6) and the lowest values were measured in 20% Q. castaneifolia mixed stands (5.99). Moreover, the highest soil organic matter and nitrogen contents were measured in Q castaneifolia pure stands (6.90% and 0.85%) and the lowest values were measured in 20% mixed Q. castaneifolia stands (4.15% and 0.40%). In terms of phosphorus and potassium contents, both pure and mixed 50% Q. castaneifolia stands showed higher values in compare to mixed 20% Q castaneifolia stands.Conclusion: Consequently, the higher intensity of Q. castaneifolia in stands enhanced quantitative stand growth and improved chemical properties of soil such as organic matter, nitrogen, potassium and phosphorus content.