مدل‌سازی نسبت تاجی درختان صنوبر دلتوئیدس (populus deltoids marsh) در جنگل‌کاری‌های استان گیلان

مقدمه و هدف: مدل های رشد و محصول جنگل، ابزارهای تصمیم گیری در مدیریت جنگل هستند. شاخص نسبت تاجی یکی از ابزارهای تصمیم گیری است که از نسبت طول تاج زنده به ارتفاع کل درخت به دست می آید و به عنوان یک پارامتر مفید در ارزیابی سلامت جنگل، تنومندی درخت، کیفیت چوب، ثبات و استحکام درختان در مقابل باد، وضعیت رشد درختان و کیفیت رویشگاه، به شمار می رود. هدف از این تحقیق، مدل سازی نسبت تاجی درختان صنوبر دلتوئیدس با استفاده از رگرسیون های خطی و غیرخطی نمایی، لجستیک و چاپمنریچارد در جنگل کاری های استان گیلان بود. مواد و روش ها: بدین منظور داده های مربوط به 660 اصله درخت صنوبر دلتوئیدس شامل قطر برابرسینه، قطر یقه، ارتفاع کل، طول تاج، عرض تاج، سطح تاج، قطر تاج، سطح مقطع، ضریب سیلندری، ارتفاع تنه و نسبت تاجی اندازه گیری و ثبت شد. برای ارزیابی و مقایسه مدل های مختلف، از ضریب تبیین (r2)، آزمون t جفتی و از چهار آماره ارزیابی صحت میانگین خطا، انحراف معیار خطا، میانگین خطای نسبی و جذر میانگین مربعات خطای نسبی استفاده شد. یافته ها: نتایج مربوط به بررسی ضریب تبیین مدل های خطی و غیرخطی نشان داد که همه مدل ها از ضریب تبیین قابل قبولی برخوردارند (0/649 تا 0/743). آماره های ارزیابی صحت نیز نشان داد که از بین مدل های بررسی شده، تنها مدل های نمایی و خطی دارای صحت بیشتری هستند (به ترتیب 5/84 و 18/21). اما نتایج آزمون مقایسه میانگین ها نشان داد که بین میانگین نسبت تاجی برآورد شده با مدل نمایی و میانگین اندازه گیری شده، اختلاف معنی داری وجود ندارد؛ در حالی که بین مدل های خطی، لجستیک و چاپمنریچارد با میانگین اندازه گیری شده، اختلاف معنی داری وجود دارد(00/0 =sig.). با توجه به نتایج دقت و صحت مدل های مورد بررسی، مدل نمایی به عنوان مدل مناسب تر برای برآورد نسبت تاجی درختان صنوبر دلتوئیدس در جنگل کاری های استان گیلان انتخاب شد. نتیجه گیری: براساس نتایج به دست آمده می توان استفاده از شاخص نسبت تاجی را به منظور انتخاب گونه مناسب جهت زراعت چوب پیشنهاد داد.

Crown ratio modeling of Populus deltoids trees in plantation of Guilan province

Introduction and objective: The tree crown component is one of the decisions making tools in units of forest management and commonly used in growth and yield models. One of the indices in related to tree crown in crown ratio which is the ratio of live crown length to the total height of the tree. The purpose of this study was to crown ratio modeling of poplar trees (Populus deltoides) using linear and nonlinear regressions (exponential, logistic and ChapmanRichard) in plantations of Guilan province.Material and Methods: For this purpose, the data related to 660 poplar trees including DBH, collar diameter, total height, crown length, crown width, crown area, crown diameter, basal area, tree slenderness coefficient, stem height and crown ratio were measured and recorded. To evaluate and compare different models were used coefficient of determination (R2), pairedsamples ttest and four accuracy statistics including ME, RMSE, MEr and RMSEr.Results: The coefficient of determination of linear and nonlinear models showed that all models have acceptable coefficient of determination. Also, the results of accuracy statistics showed that the exponential and linear models were more accurate than the other models. But the results of mean comparison test indicated there was no significant difference between of measured mean with estimated mean of crown ratio derived from exponential model. While there was significant difference between of measured mean of crown ratio with estimated mean of linear, logistic and ChapmanRichard models. Regarding to the results of precision and accuracy of studied models, exponential model was selected as the more suitable model for estimation of crown ratio of poplar trees in plantations of Guilan province.Conclusion: Based on the obtained results, it can be suggested to use the crown ratio index in order to select a suitable species for wood cultivation.