مروری بر علل بوم‌شناختی پدیده زوال بلوط در جنگل‌های ایران

در این پژوهش به بررسی کلیه مقالاتی که درباره پدیده زوال بلوط در جنگل‌های ایران به چاپ رسیده است، پرداخته شد. بر این اساس، 112 مقاله در 51 نشریه بررسی شد و اطلاعات ارائه‌شده در هر مقاله، تحلیل و درنهایت جمع بندی شد. بیشترین سهم مقالات (87 درصد) مربوط به بلوط ایرانی (quercus brantii lindl.) بود. براساس نتایج، بیشترین تمرکز مطالعات درباره آفات و بیماری های مسبب زوال درختان بلوط بود. بین ویژگی های کمّی درختان و زوال، نتایج متناقض به دست آمد. درباره ارتباط زوال با ویژگی‌های توده، تنها نتایج در دو مورد کپه ای بودن الگوی پراکنش درختان زوال یافته و رابطه مستقیم تراکم درختان با زوال درختان دارای قطعیت بود. درباره ارتباط مشخصه های فیزیوگرافی و زوال درختان، یافته ها در بیشتر موارد متناقض بود. نتیجه قطعی درباره رابطه زوال با ویژگی های خاک این بود که زوال درختان در خاک های کم عمق بیشتر از خاک های عمیق است. در بخش اقلیمی، کاهش بارش و افزایش مقادیر پارامترهای اقلیمی دمای هوا، سرعت باد، تشعشع خورشیدی، تبخیر، تعرّق و گردوغبار سبب افزایش احتمال زوال درختان یا تشدید این پدیده شده است. همچنین، مشارکت بیشتر مردم محلی برای رویارویی با زوال و تقویت وضع اقتصادی آن ها در مطالعات مختلف تاکید شده است. به استناد منابع، به کارگیری بانکت به همراه قرق منطقه و برش شاخه های خشکیده به احتمال فراوان سبب کندتر شدن روند زوال در درختان خواهد شد. درمجموع، پژوهش‌های موجود دلالت بر دو ویژگی مهم پدیده زوال شامل چندبعدی و پیچیده بودن و پراکنده‌پژوهی داشتند. همچنین، ‌به‌نظر می‌رسد با گذشت زمان، گستره مناطق درگیر با این پدیده افزایش یافته و جای خالی برخی پژوهش‌های ضروری درباره این پدیده احساس می‌شود.

a review on ecological causes of oak decline phenomenon in forests of iran

in this study, all the papers about oak decline phenomena in forests of iran have been reviewed. one hundred and twelve papers from 51 journals were reviewed, and the information presented in each paper was analyzed and finally summarized. eighty seven percent of the papers were about brant rsquo;s oak (quercus brantii lindl.). most of the studies were focused on the pest and desease of oak decline. the relationship between decline and quantitative characteristics of trees has conflicting results. concerning the relationship between decline and stand characteristics, only in two cases, the results were certain: the clump pattern of delined trees and the direct relationship between stand density and oak decline. the findings were contradictory in most cases about the relationship between the physiographic characteristics and the decline of trees. the certain result about the relation between decline and soil properties was that the decline of trees in shallow soils was more than deep soils. regarding to climatic research, precipitation reduction and an increase of air temperature, wind speed, solar radiation, evapotranspiration, and dust increased the probability of decline or intensification of the phenomenon. furthermore, the contribution of local people to confront the oak decline and reinforcing of their economies was emphasized in various studies. according to the literature reviews, the use of crescentshaped bound with preservation of region, and the sanitation cutting of branches will be more likely to decrease the process of decline in trees. overall, publishing papers suggest two important features of the oak decline phenomenon, including multidimensionality, complexity and sporadic research. also, it seems that as time passed, the range of areas affected by this phenomenon has increased and the lack of essential research about this phenomenon is felt.