مهم‌ترین عوامل موثر بر خشکیدگی بلوط ایرانی (quercus brantii) در استان ایلام

خشکیدگی درختان جنگلی همواره به عنوان یکی از مشکلات اساسی بوم سامانه های مختلف مطرح بوده است. این پدیده امروزه در عرصه منابع طبیعی و جنگل های زاگرس به وقوع پیوسته و هر روز ابعاد گسترده تری می یابد. عوامل زنده و غیر زنده متنوعی در کشورهای مختلف به عنوان عامل اصلی و یا عوامل موثر در ضعف، خشکیدگی و مرگ درختان بلوط شناسایی و معرفی شده اند. اما در ایران هنوز عامل و یا عوامل اصلی خشکیدگی درختان بلوط در حوزه زاگرس به طور دقیق معلوم نشده اند. بروز و شدت این پدیده در سال های اخیر با توجه به اهمیت جنگل های استان ایلام از نظر سطح، مسائل زیست محیطی و تبدیل شدن بخش اعظم آنها به کانون خشکیدگی بلوط ضرورت انجام بررسی و پژوهش در زمینه عوامل و شیوه های گسترش خشکیدگی را ایجاب نموده است. بدین منظور در تحقیق حاضر در فضای تصمیم گیری چند معیاره و استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (ahp) شش معیار اصلی و مجموع 28 زیر معیار مورد ارزیابی قرار گرفتند. درجه اهمیت (وزن) هر یک از معیارها و زیر معیارها با توزیع 30 عدد پرسش نامه ویژه متخصصین علوم جنگل و اخذ نظرات آنها و استفاده از نرم افزارver 11 expert choiceمحاسبه شد. نتایج نشان دهنده بیشترین وزن برای معیار خشک سالی و تغییر اقلیم (0.289) و کمترین وزن برای معیار مشخصات کمی و کیفی درخت و خصوصیات جنگل شناسی آن (0.097) بود. سایر معیارها به ترتیب میزان اهمیت شامل آفات و بیماری ها (0.194)، عوامل انسانی و دام (0.192)، آلودگی هوا (0.123) و کیفیت رویشگاه (0.105)، می باشند.

The Most Important Factors Affecting Persian Oak (Quercus brantii) Decline in Ilam Province

The decline of forest trees has always been one of the main problems of various ecosystems. Today rsquo;s, this phenomenon is occurring in the natural resources and forests of Zagros, and has a wider dimension every day. Various biotic and abiotic factors have been identified and introduced in different countries as the main factor or factors affecting the weakness, dryness and death of oak trees. But in Iran, the factor or main factors of the trees decline in the Zagros forest have not yet been determined accurately. The incidence and severity of this phenomenon in recent years due to the importance of forests in the province of Ilam from the viewpoint of in environmental issues and their becoming generous to oak decline, have been investigated. For this purpose, in the present study, in the multicriteria decisionmaking space and the use of the AHP hierarchical process, six main criteria and a total of 28 subcriteria were evaluated. The weight of each criteria and subcriteria was computed by distributing 30 special questionnaires of forest specialist and obtaining opinions from experts group and using Expert Choice software version 11. The results showed that the highest weight was for drought and climate change (0.289), and the lowest weight for the quantitative and qualitative criteria of the tree and its forestry characteristics (0.097). Other criteria In order of importance were; pests and diseases (0.194), human and animal factors (0.192), air pollution (0.123) and site quality of habitat (0.105).